L’Excellent Chemin de l’omniscience

༄༅། །རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཏིག་གི་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་ཁྲིགས་སུ་བསྡེབས་པ་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །

« L’Excellent Chemin de l’omniscience»

la pratique préliminaire dzogchen du Longchen nyingtik

par Dodroupchen Jigmé Trinlé Özer

 

Hommage à Rigdzin Jigmé Lingpa

གདོད་ནས་མངོན་སུམ་སངས་རྒྱས་ཀྱང་གང་ལ་གང་འདུལ་གཟུགས་སྐུ་འགགས་པ་མེད། །
སྣ་ཚོགས་སྒྱུ་འཕྲུལ་ངོམ་ཡང་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་གཟུགས་དང་འཛིན་པ་བྲལ། །
མི་ཡི་གཟུགས་སུ་སྣང་ཡང་མཁྱེན་བརྩེའི་འོད་ཟེར་སྟོང་འབར་རྒྱལ་བ་དངོས། །
ཚེ་འདི་ཙམ་དུ་མ་ཡིན་གཏན་གྱི་སྐྱབས་སུ་ཁྱེད་བསྟེན་བྱིན་གྱིས་རློབས། །

Tu as toujours été éveillé, et pourtant tu ne cesses jamais de prendre des formes parfaites pour entraîner chacun selon ses besoins.
Tu manifestes toutes sortes d’apparences magiques, et pourtant tu es libre des agrégats, des éléments, des sphères sensorielles, des formes et de la saisie.
Tu apparais sous forme humaine, mais tu es en réalité un bouddha d’où émanent des milliers de rayons lumineux de sagesse et d’amour.
Dans cette vie et toutes celles à venir, encore et toujours, je prends refuge en toi, Khyentsé Özer¹, accorde-moi tes bénédictions !

དེ་ལ་འདིར་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ངག་འདོན་ཁྲིགས་སུ་བསྡེབས་པ་ལ།

Ceci est l’arrangement du Dzogchen Longchen nyingtik ngöndro

ཐོག་མར་ངག་བྱིན་རླབས་ནི།

La bénédiction de la parole

ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུྂ། ལྕེ་དབང་རྂ་ཡིག་ལས་བྱུང་མེས་བསྲེགས་ནས། །

om ah houng ché wang ram yik lé joung mé sek né

Oṃ āḥ hūṃ ! De la syllabe Ram, dans le chakra de la parole, s’élève un feu qui consume ma langue,

འོད་དམར་རྣམ་པའི་རྡོ་རྗེ་རྩེ་གསུམ་སྦུབས། །

ö mar nampé dorjé tsésoum boub

Laquelle se transforme en un vajra de lumière rouge à trois branches².

ཨཱ་ལི་ཀཱ་ལིའི་མཐའ་སྐོར་རྟེན་འབྲེལ་སྙིང་། །

ali kali t’akor tendrel nying

En son centre se trouvent les voyelles et les consonnes et autour d’elles, le mantra de l’essence des origines interdépendantes³

མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལྟ་བུའི་ཡིག་འབྲུ་ལས། །

moutik trengwa tabu yikdrou lé

De ces syllabes semblables à des colliers de perles,

འོད་འཕྲོས་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་མཆོད་པས་མཉེས། །

ö trö gyalwa sé ché chöpé nyé

Jaillissent des rayons de lumière qui adressent des offrandes à tous les bouddhas et bodhisattvas et les réjouissent⁴.

སླར་འདུས་ངག་སྒྲིབ་དག་ནས་གསུང་རྡོ་རྗེའི། །

lar du ngak drib dak né soung dorjé

En retour, ils convergent vers moi, purifient tous mes obscurcissements de la parole

བྱིན་རླབས་དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འགྱུར། །

jinlab ngödroub t’amché t’obpar gyour

Et toutes les bénédictions et tous les siddhi de la Parole de vajra me sont conférés.

Mantra des voyelles

ཨ་ཨཱ། ཨི་ཨཱི། ཨུ་ཨཱུ། རྀ་རཱྀ། ལྀ་ལཱྀ། ཨེ་ཨཻ། ཨོ་ཨཽ། ཨཾ་ཨཿ

a a, i i, ou ou, ri ri, li li, é ai, o au, ang ah

ལན་བདུན།

sept fois

Mantra des consonnes

ཀ་ཁ་ག་གྷ་ང་། ཙ་ཚ་ཛ་ཛྷ་ཉ། ཊ་ཋ་ཌ་ཌྷ་ཎ། ཏ་ཐ་ད་དྷ་ན། པ་ཕ་བ་བྷ་མ། ཡ་ར་ལ་ཝ། ཤ་ཥ་ས་ཧ་ཀྵཿ

ka kha ga gha nga, cha chha dja djha ña, ta tha da dha na, ta tha da dha na, pa pha ba bha ma, ya ra la wa sha sha sa ha kshah

ལན་བདུན།

sept fois

Le mantra de l'essence des origines interdépendantes

ཨོཾ་ཡེ་དྷརྨཱ་ཧེ་ཏུ་པྲ་བྷཱ་ཝཱ་ཧེ་ཏུནྟེ་ཥཱནྟ་ཐཱ་ག་ཏོ་ཧྱ་ཝ་དཏ། ཏེ་ཥཱཉྩ་ཡོ་ནི་རོ་དྷ་ཨེ་ཝྃ་ཝཱ་དཱི་མ་ཧཱ་ཤྲ་མ་ཎཿསྭཱ་ཧཱ།

om yé dharma hétou prabhava hétoun téshan tathagato hyavadata téshan tsa yo nirodha éwam wadi mahashramana soha

Tous les dharmas proviennent d'une cause. Le Tathāgata a enseigné cette cause. Ce qui amène la cause à sa cessation – cela aussi le grand śramaṇaḥ l'a enseigné.

ལན་བདུན།

sept fois

Mantras pour multiplier le pouvoir de la récitation

ཨོཾ་སམྦྷ་ར་སམྦྷ་ར་བི་མ་ནཱ་སཱ་ར་མ་ཧཱ་ཛམྦྷ་ཧཱུྂ།

om sambhara sambhara vimana sara maha dzambha houng

ཨོཾ་སྨ་ར་སྨ་ར་བི་མཱ་ན་སྐ་ར་མ་ཧཱ་ཛ་བ་ཧཱུྂ།

om mara mara bimana kara maha dzaba houng

ཞེས་སྦྲེལ་མར་ལན་བདུན་བཟླས་པས་དེ་ཉིད་བཟླས་བརྗོད་བྱས་ཚད་གྲངས་མེད་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་།

Récitez les mantras sept fois ; toutes vos paroles se multiplieront au-delà de toute mesure.

ཨོཾ་རུ་ཙི་ར་མ་ཎི་པྲ་བརྡྷ་ནཱ་ཡེ་སྭཱ་ཧཱ།

om routsi ramani pravardhanayé soha

ཧྲཱིཿབཛྲ་ཛི་ཧཱ་མནྟྲ་དྷ་ར་བརྡྷ་ནི་ཨོཾ།

hri benza dziha mantra dhara vardhani om

ཞེས་པའང་བདུན་ལམ་གསུམ་བཟླས་པས་སྔགས་ཀྱི་ནུས་པ་འབུམ་དུ་བསྐྱེད་པར་གསུངས།

Récitez ceci sept ou trois fois et le pouvoir de vos mantras s’accroîtra cent mille fois.

ཡི་དམ་གྱི་བཟླས་པའི་ཐོག་མར་འདི་དང་དབྱངས་གསལ་རྟེན་སྙིང་བཅས་བཟླས་པས་ཕྲེང་བ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་།

Pour bénir votre mālā avant de commencer la récitation de votre déité yidam, récitez ce mantra, ainsi que ceux des voyelles, des consonnes et de « L’essence des origines interdépendantes ».

སྐབས་སུ་ཁ་ཟས་ལའང་བཏབ་གྲུབ་ན་ནུས་པའི་མཐུ་སྐྱེད་པར་གསུངས་སོ། །

Récitez aussi cela de temps en temps au-dessus de votre nourriture ; cela bénira et accroîtra sa force et son pouvoir nutritif.

དང་པོ་དཔལ་ལྡན་བླ་མའི་ཐུགས་རྒྱུད་བསྐུལ་ཕྱིར་གསོལ་བ་གདབ་པ་ནི།

1 L’Invocation au lama

བླ་མ་མཁྱེན།

lama k'yen

Ô lama, prends soin de moi !

ལན་བདུན་གྱིས་གདུང་བ་དྲག་པོས་བོས་ནས།

Répétez sept fois, en invoquant avec ferveur et dévotion :

སྙིང་དབུས་དད་པའི་གེ་སར་བཞད་པ་ནས། །

nying u dépé gésar zhépa né

Du lotus de la dévotion qui s’épanouit au centre de mon cœur,

སྐྱབས་གཅིག་དྲིན་ཅན་བླ་མ་ཡར་ལ་བཞེངས། །

kyab chik drinchen lama yar la zheng

Lama plein de compassion, mon seul refuge, élève-toi !

ལས་དང་ཉོན་མོངས་དྲག་པོས་གཟིར་བ་ཡི། །

lé dang nyönmong drakpö zirwa yi

Je suis tourmenté par mes actions passées et mes émotions turbulentes ;

སྐལ་བ་ངན་པ་བདག་ལ་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར། །

kalwa ngenpa dak la kyobpé chir

Pour me protéger dans cet état infortuné,

སྤྱི་བོ་བདེ་ཆེན་འཁོར་ལོའི་རྒྱན་དུ་བཞུགས། །

chiwo déchen k'orlö gyen dou zhouk

Repose, je te prie, comme un joyau au sommet de ma tête, le chakra de grande félicité,

དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་ཀུན་ཀྱང་བཞེངས་སུ་གསོལ། །

dren dang shézhin kün kyang zheng sou sol

Et fais s’élever en moi toute mon attention et toute ma vigilance !

Les quatre pensées qui détournent l’esprit du saṃsāra : une version courte

༈ དལ་འབྱོར་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ། །

daljor di ni shintou nyépar ka

Cette forme humaine libre et pleine de dons est très difficile à obtenir.

སྐྱེས་བུའི་དོན་སྒྲུབ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ལ། །

kyebu dön droub t’obpar gyourpa la

Maintenant que nous avons la chance de réaliser ce potentiel humain complet,

གལ་ཏེ་འདི་ལ་ཕན་པ་མ་བསྒྲུབས་ན། །

galté di la p’enpa madrooub na

Si nous ne faisons pas bon usage de cette occasion,

ཕྱིས་འདི་ཡང་དག་འབྱོར་པ་ག་ལ་འགྱུར། །

chi di yangdak jorpa gala gyour

Comment pourrions-nous espérer obtenir à nouveau une telle chance ?⁵

 

སྲིད་གསུམ་མི་རྟག་སྟོན་ཀའི་སྤྲིན་དང་འདྲ། །

si soum mitak tönké trin dang dra

Notre existence dans les trois mondes est aussi éphémère que des nuages d’automne.

འགྲོ་བའི་སྐྱེ་འཆི་གར་ལ་བལྟ་དང་མཚུངས། །

drowé kyéchi gar la ta dang tsoung

Observer la naissance et la mort des êtres évoque le spectacle des mouvements d’une danse.

སྐྱེས་བུའི་ཚེ་འགྲོ་ནམ་མཁའི་གློག་འདྲ་སྟེ། །

kyebu tsé dro namk’é lok dra té

La durée d’une vie est pareille à celle d’un éclair dans le ciel ;

རི་གཟར་འབབ་ཆུ་བཞིན་དུ་མྱུར་མགྱོགས་འགྲོ །

rizar babchou zhindou nyour gyok dro

La vie se précipite, tel un torrent dévalant une montagne escarpée.⁶

 

དུས་ཀྱིས་བསྙེན་ནས་རྒྱལ་པོ་འགྲོ་གྱུར་ན། །

du kyi nyen né gyalpo dro gyour na

Quand le temps est venu, même un roi doit mourir,

ལོངས་སྤྱོད་མཛའ་དང་གཉེན་བཤེས་རྗེས་མི་འབྲངས༌། །

longchö dza dang nyenshé jé midrang

Et ni ses amis, ni son entourage, ni sa richesse ne peuvent le suivre.

སྐྱེས་བུ་དག་ནི་གར་གནས་གར་འགྲོ་ཡང༌། །

kyebou dak ni gar né gar dro yang

Il en est de même pour nous : où que nous demeurions, où que nous allions,

ལས་ནི་གྲིབ་མ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང༌། །

lé ni dribma zhindou jésou drang

Le karma nous suit comme une ombre.⁷

 

སྲེད་སྲིད་མ་རིག་དབང་གིས་སྐྱེ་བོ་རྣམས། །

sé si marik wang gi kyéwo nam

À cause du désir insatiable, de l’attachement et de l’ignorance,

མི་དང་ལྷ་དང་ངན་སོང་རྣམ་གསུམ་པོ། །

mi dang l’a dang ngensong nam soumpo

Hommes, dieux, animaux, esprits avides et êtres des enfers

འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་དག་ཏུ་མི་མཁས་འཁོར། །

drowa ngapo dak tou mi k’é k’or

Tournent en rond follement,

དཔེར་ན་རྫ་མཁན་འཁོར་ལོ་འཁོར་བ་བཞིན། །

per na dza k’en k’orlo k’orwa zhin

Comme sur la roue d’un potier.⁸

Les quatre pensées qui détournent l’esprit du saṃsāra

La naissance humaine libre et pleine de dons

ད་རེས་དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་དང༌། །

daré nyalwa yidak dudro dang

Une naissance dans les enfers, les royaumes des esprits avides, chez les animaux,

ཚེ་རིང་ལྷ་དང་ཀླ་ཀློ་ལོག་ལྟ་ཅན། །

tséring l'a dang lalo lokta chen

Les dieux à longue vie, en des lieux non civilisés, là où règnent des vues erronées,

སངས་རྒྱས་མ་བྱོན་ཞིང་དང་ལྐུགས་པ་སྟེ། །

sangyé majön zhing dang koukpa té

Dans un monde où nul bouddha n’est encore venu, ou dans l’incapacité de comprendre :

མི་ཁོམས་བརྒྱད་ལས་ཐར་བའི་དལ་བ་ཐོབ། །

mik'om gyé lé t'arwé dalwa t'ob

Tels sont les « huit états où il est impossible de pratiquer le Dharma » dont je suis actuellement libre.

མིར་གྱུར་དབང་པོ་ཚང་དང་ཡུལ་དབུས་སྐྱེས། །

mir gyour wangpo tsang dang youlu kyé

Né en tant qu’être humain, avec toutes mes facultés intactes et dans un pays central,

ལས་མཐའ་མ་ལོག་བསྟན་ལ་དད་པ་སྟེ། །

lét'a ma lok ten la dépa té

Je n’agis pas de manière malfaisante ou destructrice et j’ai confiance en les enseignements du Bouddha :

རང་ཉིད་འབྱོར་པ་ལྔ་ཚང་སངས་རྒྱས་བྱོན། །

rangnyi jorpa nga tsang sangyé jön

Je possède ainsi les « cinq avantages personnels » au complet. Un bouddha est venu,

ཆོས་གསུངས་བསྟན་པ་གནས་དང་དེ་ལ་ཞུགས། །

chö soung tenpa né dang dé la zhouk

A enseigné le Dharma, sa doctrine persiste et je l’ai embrassée,

བཤེས་གཉེན་དམ་པས་ཟིན་དང་གཞན་འབྱོར་ལྔ། །

shényen dampé zin dang zhen jor nga

Un véritable ami spirituel m’a accepté : tels sont les « cinq avantages circonstanciels ».

ཐམས་ཅད་རང་ལ་ཚང་བའི་གནས་ཐོབ་ཀྱང༌། །

t'amché rang la tsangwé né t'ob kyang

Bien que placé dans une position où je jouis de toutes ces conditions,

རྐྱེན་མང་ངེས་པ་མེད་པས་ཚེ་སྤངས་ནས། །

kyen mang ngépa mépé tsé pang né

Si je les gaspille en cette vie pleine de circonstances incertaines,

འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཉིད་དུ་སོན་པར་འགྱུར། །

jikten p'arol nyi dou sönpar gyour

Je partirai pour un autre royaume d’existence.

བློ་སྣ་ཆོས་ལ་སྒྱུར་ཅིག་གུ་རུ་མཁྱེན། །

lona chö la gyour chik gourou k'yen

Ô Guru Rinpoché, tourne mon esprit vers la pratique, prends soin de moi !

ལམ་གོལ་དམན་པར་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ། །

lam gol menpar ma tong künk'yen jé

Maîtres omniscients, Longchenpa et Jigmé Lingpa, ne me laissez pas m’égarer sur des voies erronées !

གཉིས་སུ་མེད་དོ་དྲིན་ཅན་བླ་མ་མཁྱེན། །

nyi sou mé do drinchen lama k'yen

Lama compatissant, toi qui ne fais qu’un avec eux, prends soin de moi !

ད་རེས་དལ་རྟེན་དོན་ཡོད་མ་བྱས་ན། །

daré dal ten dönyö ma jé na

Si je ne saisis pas la chance que m’offre cette liberté présente,

ཕྱི་ནས་ཐར་པ་བསྒྲུབ་པའི་རྟེན་མི་རྙེད། །

chi né t'arpa droubpé ten mi nyé

Je ne retrouverai pas à l’avenir une telle base pour atteindre la libération.

བདེ་འགྲོའི་རྟེན་ལ་བསོད་ནམས་ཟད་གྱུར་ནས། །

dendrö ten la sönam zé gyour né

Une fois épuisés les mérites qui ont été la cause de cette existence heureuse,

ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ངན་སོང་ངན་འགྲོར་འཁྱམས། །

shiwé ok tou ngensong ngendror k'yam

Je devrai errer après ma mort en tant qu’être des royaumes inférieurs.

དགེ་སྡིག་མི་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་མི་ཐོས། །

gédik mi shé chö kyi dra mi t'ö

Ne distinguant pas le bien du mal, je ne pourrai plus jamais entendre le son du Dharma,

དགེ་བའི་བཤེས་དང་མི་མཇལ་མཚང་རེ་ཆེ། །

géwéshé dang mi jal tsang ré ché

Ni rencontrer un ami spirituel, terrible désastre !

སེམས་ཅན་ཙམ་གྱི་གྲངས་དང་རིམ་པ་ལ། །

semchen tsam gyi drang dang rimpa la

Le simple fait de penser au nombre et à la variété des êtres animés

བསམས་ན་མི་ལུས་ཐོབ་པ་སྲིད་མཐའ་ཙམ། །

sam na milu t'obpa si t'a tsam

Suffit pour réaliser combien est ténue la chance d’obtenir un corps humain ;

མི་ཡང་ཆོས་མེད་སྡིག་ལ་སྤྱོད་མཐོང་ན། །

mi yang chömé dik la chö t'ong na

Quant aux êtres humains, voir combien leurs habitudes sont nuisibles et contraires au Dharma

ཆོས་བཞིན་སྤྱོད་པ་ཉིན་མོའི་སྐར་མ་ཙམ། །

chö zhin chöpa nyinmö karma tsam

Permet de réaliser que ceux qui agissent réellement selon le Dharma sont aussi rares que les étoiles brillant en plein jour.

བློ་སྣ་ཆོས་ལ་སྒྱུར་ཅིག་གུ་རུ་མཁྱེན། །

lona chö la gyour chik gourou k'yen

Ô Guru Rinpoché, tourne mon esprit vers la pratique, prends soin de moi !

ལམ་གོལ་དམན་པར་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ། །

lam gol menpar ma tong künk'yen jé

Maîtres omniscients, Longchenpa et Jigmé Lingpa, ne me laissez pas m’égarer sur des voies erronées !

གཉིས་སུ་མེད་དོ་དྲིན་ཅན་བླ་མ་མཁྱེན། །

nyi sou mé do drinchen lama k'yen

Lama compatissant, toi qui ne fais qu’un avec eux, prends soin de moi !

གལ་ཏེ་མི་ལུས་རིན་ཆེན་གླིང་ཕྱིན་ཡང༌། །

galté milu rinchen ling chin yang

Bien que j’aie atteint cette île de joyaux, le corps humain,

ལུས་རྟེན་བཟང་ལ་བྱུར་པོ་ཆེ་ཡི་སེམས། །

lu ten zang la jourpo ché yi sem

Un esprit impétueux et instable dans un support aussi prometteur

ཐར་པ་བསྒྲུབ་པའི་རྟེན་དུ་མི་རུང་ཞིང༌། །

t'arpa droubpé ten dou mi roung zhing

N’en fait pas un terrain favorable à l’atteinte de la libération.

ཁྱད་པར་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་དང་དུག་ལྔ་འཁྲུགས། །

k'yépar du kyi zin dang douk nga t'rouk

Égaré par les influences corruptrices, en proie à la fureur des cinq poisons,

ལས་ངན་ཐོག་ཏུ་བབས་དང་ལེ་ལོས་གཡེངས། །

lé ngen t'ok tou bab dang lélö yeng

Submergé par le karma négatif, distrait par la paresse,

གཞན་ཁོལ་བྲན་གཡོག་འཇིགས་སྐྱོབ་ཆོས་ལྟར་བཅོས། །

zhen k'ol drenyok jik kyob chö tar chö

Tel un esclave asservi par autrui, uniquement mû par la peur, je feins de pratiquer le Dharma,

རྨོངས་སོགས་འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱི་མི་ཁོམ་བརྒྱད། །

mong sok t'ral joung kyen gyi mik'om gyé

Ou suis chroniquement insensible et stupide : telles sont les « huit circonstances accidentelles qui rendent la pratique du Dharma impossible ».

བདག་ལ་ཆོས་ཀྱི་འགལ་ཟླར་ལྷགས་པའི་ཚེ། །

dak la chö kyi gal dar l'akpé tsé

Quand elles fondent sur moi, menaçant ma pratique du Dharma,

བློ་སྣ་ཆོས་ལ་བསྒྱུར་ཅིག་གུ་རུ་མཁྱེན། །

lona chö la gyour chik gourou k'yen

Ô Guru Rinpoché, tourne mon esprit vers la pratique, prends soin de moi !

ལམ་གོལ་དམན་པར་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ། །

lam gol menpar ma tong künk'yen jé

Maîtres omniscients, Longchenpa et Jigmé Lingpa, ne me laissez pas m’égarer sur des voies erronées !

གཉིས་སུ་མེད་དོ་དྲིན་ཅན་བླ་མ་མཁྱེན། །

nyi sou mé do drinchen lama k'yen

Lama compatissant, toi qui ne fais qu’un avec eux, prends soin de moi !

སྐྱོ་ཤས་ཆུང་ཞིང་དད་པའི་ནོར་དང་བྲལ། །

kyoshé choung zhing dépé nor dang dral

Avec un faible renoncement, sans le joyau de la dévotion,

འདོད་སྲེད་ཞགས་པས་བཅིངས་དང་ཀུན་སྤྱོད་རྩུབ། །

dö sé zhakpé ching dang koun chö tsoub

Pris dans les rets de l’attachement et du désir insatiable, j’affiche un comportement grossier et dépravé,

མི་དགེ་སྡིག་ལ་མི་འཛེམ་ལས་མཐའ་ལོག །

mi gédik la mi dzem lét'a lok

Sans jamais m’abstenir de faire le mal, sans aucun intérêt pour le Dharma,

སྡོམ་པ་ཉམས་ཤིང་དམ་ཚིག་རལ་བ་སྟེ། །

dompa nyam shing damtsik ralwa té

Je brise tous mes vœux et mets en pièces le samaya :

རིས་ཆད་བློ་ཡི་མི་ཁོམ་རྣམ་པ་བརྒྱད། །

riché lo yi mik'om nampa gyé

Telles sont les « huit situations impossibles où l’esprit se coupe du Dharma ».

བདག་ལ་ཆོས་ཀྱི་འགལ་ཟླར་ལྷགས་པའི་ཚེ། །

dak la chö kyi gal dar l'akpé tsé

Quand elles fondent sur moi, menaçant ma pratique du Dharma,

བློ་སྣ་ཆོས་ལ་བསྒྱུར་ཅིག་གུ་རུ་མཁྱེན། །

lona chö la gyour chik gourou k'yen

Ô Guru Rinpoché, tourne mon esprit vers la pratique, prends soin de moi !

ལམ་གོལ་དམན་པར་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ། །

lam gol menpar ma tong künk'yen jé

Maîtres omniscients, Longchenpa et Jigmé Lingpa, ne me laissez pas m’égarer sur des voies erronées !

གཉིས་སུ་མེད་དོ་དྲིན་ཅན་བླ་མ་མཁྱེན། །

nyisoumé do drinchen lama k'yen

Lama compatissant, toi qui ne fais qu’un avec eux, prends soin de moi !

L’impermanence

ད་ལྟ་ནད་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མ་གཟིར། །

danta né dang doukngal gyi ma zir

Actuellement, je ne suis ravagé ni par la maladie ni par la douleur,

བྲན་ཁོལ་ལ་སོགས་གཞན་དབང་མ་གྱུར་པས། །

drenk'ol lasok zhenwang magyourpé

Pas plus que je ne suis un esclave soumis au pouvoir d’autrui.

རང་དབང་ཐོབ་པའི་རྟེན་འབྲེལ་འགྲིག་དུས་འདིར། །

rangwang t'obpé tendrel drik du dir

À présent que j’ai cette circonstance parfaite et de bon augure qu’est la complète indépendance,

སྙོམས་ལས་ངང་དུ་དལ་འབྱོར་ཆུད་གསོན་ན། །

nyom lé ngang dou daljor chusön na

Si, par indolence, je gaspille la liberté de cette précieuse vie humaine,

འཁོར་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཉེ་དུ་འབྲེལ་བ་ལྟ། །

k'or dang longchö nyé dou drelwa ta

Alors, sans parler de la perte de mes compagnons, de mes possessions et de mes proches auxquels je tiens tant,

ལྟ་ཅི་གཅེས་པར་བཟུང་བའི་ལུས་འདི་ཡང༌། །

tachi chépar zoungwé lu di yang

Une fois ce précieux corps auquel j’attache tant d’importance

མལ་གྱི་ནང་ནས་ས་ཕྱོགས་སྟོང་པར་བསྐྱལ། །

mal gyi nang né sachok tongpar kyal

Tiré à bas du lit, placé en un lieu désert

ཝ་དང་བྱ་རྒོད་ཁྱི་ཡིས་འདྲད་པའི་དུས། །

wa dang jagö k'yi yi drépé du

Et mis en pièces par les renards, les vautours et les chiens,

བར་དོའི་ཡུལ་ན་འཇིགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ། །

bardö youl na jikpa shintou ché

Dans les contrées du bardo, il n’y aura rien d’autre qu’une grande terreur.

བློ་སྣ་ཆོས་ལ་བསྒྱུར་ཅིག་གུ་རུ་མཁྱེན། །

lona chö la gyour chik gourou k'yen

Ô Guru Rinpoché, tourne mon esprit vers la pratique, prends soin de moi !

ལམ་གོལ་དམན་པར་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ། །

lamgol menpar ma tong künk'yen jé

Maîtres omniscients, Longchenpa et Jigmé Lingpa, ne me laissez pas m’égarer sur des voies erronées !

གཉིས་སུ་མེད་དོ་དྲིན་ཅན་བླ་མ་མཁྱེན། །

nyisoumé do drinchen lama k'yen

Lama compatissant, toi qui ne fais qu’un avec eux, prends soin de moi !

Le karma – cause et effet

དགེ་སྡིག་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ཕྱི་བཞིན་འབྲང༌། །

gédik lé kyi nammin chizhin drang

Les résultats des actions bénéfiques et nuisibles me poursuivront.

Les souffrances du saṃsāra

ཁྱད་པར་དམྱལ་བའི་འཇིག་རྟེན་ཉིད་སོན་ན། །

k'yépar nyalwé jikten nyi sön na

Si je nais dans les royaumes des enfers,

ལྕགས་བསྲེགས་ས་གཞིར་མཚོན་གྱིས་མགོ་ལུས་འདྲལ། །

chak sek sazhir tsön gyi go lu dral

Sur un sol de fer brûlant, ma tête et mon corps seront hachés par les armes,

སོག་ལེས་གཤོགས་དང་ཐོ་ལུམ་འབར་བས་འཚིར། །

soklé shok dang t'oloum barwé tsir

Découpés par des scies et écrasés par des marteaux chauffés au rouge ;

སྒོ་མེད་ལྕགས་ཁྱིམ་འཐུམས་པར་འོ་དོད་འབོད། །

gomé chak k'yim t'oumpar odö bö

Emprisonné dans une cellule de fer sans portes, hurlant,

འབར་བའི་གསལ་ཤིང་གིས་འབུགས་ཁྲོ་ཆུར་འཚོད། །

barwé salshing gi bouk t'rochour tsö

Empalé sur des pieux chauffés au rouge ou cuit dans du bronze en fusion,

ཀུན་ནས་ཚ་བའི་མེས་བསྲེགས་བརྒྱད་ཚན་གཅིག །

künné tsawé mé sek gyé tsen chik

Je serai consumé dans une intense fournaise. Tels sont les huit enfers chauds.

གངས་རི་སྟུག་པོའི་འདབས་དང་ཆུ་འཁྱགས་ཀྱི། །

gangri toukpö dab dang chou k'yak kyi

Sur les crêtes de montagnes enneigées, dans des précipices de glace,

གཅོང་རོང་ཡ་ངའི་གནས་སུ་བུ་ཡུག་སྦྲེབས། །

chong rong ya ngé né sou bouyouk dreb

En des lieux terrifiants où s’engouffrent des bourrasques et des tourmentes de neige,

གྲང་རེག་རླུང་གིས་བཏབ་པའི་ལང་ཚོ་ནི། །

drang rek loung gi tabpé langtso ni

Mon tendre corps, cinglé par un vent glacial,

ཆུ་བུར་ཅན་དང་ལྷག་པར་བརྡོལ་བ་ཅན། །

choubour chen dang lhakpar dolwa chen

Se couvrira de cloques qui éclateront en ulcérations suppurantes ;

སྨྲེ་སྔགས་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འདོན་པ་ཡང༌། །

méngak gyün michépar dönpa yang

En une plainte continuelle de cris de détresse,

ཚོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བརྣག་པར་དཀའ་བ་ཡིས། །

tsorwé doukngal nakpar kawa yi

Éprouvant des souffrances difficiles à imaginer,

ཟུངས་ཀྱིས་རབ་བཏང་འཆི་ཁའི་ནད་པ་བཞིན། །

zoung kyi rab tang chik'é népa zhin

Pareil à un mourant dont les forces sont épuisées,

ཤུགས་རིང་འདོན་ཅིང་སོ་ཐམ་པགས་པ་འགས། །

shouk ring dön ching so t'am pakpa gé

Je laisserai échapper de profonds halètements et gémissements, claquant violemment des dents ; ma peau se craquellera

ཤའུ་ཐོན་ནས་ལྷག་པར་འགས་ཏེ་བརྒྱད། །

sha'ou t'ön né l'akpar gé té gyé

Et ma chair à vif se crevassera de plus en plus profondément. Tels sont les huit enfers froids.

དེ་བཞིན་སྤུ་གྲིའི་ཐང་ལ་རྐང་པ་གཤོགས། །

dézhin poudri t'angla kangpa shok

De même, dans la « plaine de rasoirs », mes pieds seront hachés menu ;

རལ་གྲིའི་ཚལ་དུ་ལུས་ལ་བཅད་གཏུབས་བྱེད། །

raldri tsal dou lu la ché toub jé

Dans la « forêt aux feuilles en forme d’épée », mon corps sera mis en pièces ;

རོ་མྱགས་འདམ་ཚུད་ཐལ་ཚན་རབ་མེད་ཀློང༌། །

ronyak dam tsu t'altsen rabmé long

Je m’enliserai dans le « marais de cadavres putréfiés » et me brûlerai dans « le fossé aux braises ardentes » :

མནར་བའི་ཉེ་འཁོར་བ་དང་འགྱུར་བ་ཅན། །

narwé nyék'orwa dang gyourwa chen

Tels sont les enfers périphériques qui entourent « l’enfer des tourments insurpassables ». Puis les enfers indéfinis et changeants :

སྒོ་དང་ཀ་བ་ཐབ་དང་ཐག་པ་སོགས། །

go dang kawa t'ab dang t'akpa sok

Né dans une porte, un pilier, un âtre, une corde, etc.,

རྟག་ཏུ་བཀོལ་ཞིང་སྤྱོད་པའི་ཉི་ཚེ་བ། །

taktou kol zhing chöpé nyitséwa

Je serai constamment utilisé et exploité dans ces enfers éphémères.

རྣམ་གྲངས་བཅོ་བརྒྱད་གང་ལས་འབྱུང་བའི་རྒྱུ། །

namdrang chobgyé ganglé joungwé gyou

Quand surgit en moi la cause de la naissance en l’un de ces dix-huit enfers,

ཞེ་སྡང་དྲག་པོའི་ཀུན་སློང་སྐྱེས་པའི་ཚེ། །

zhédang drakpö künlong kyépé tsé

La haine intense ou l’agressivité,

བློ་སྣ་ཆོས་ལ་བསྒྱུར་ཅིག་གུ་རུ་མཁྱེན། །

lona chö la gyour chik gourou k'yen

Ô Guru Rinpoché, tourne mon esprit vers la pratique, prends soin de moi !

ལམ་གོལ་དམན་པར་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ། །

lam gol menpar matong künk'yen jé

Maîtres omniscients, Longchenpa et Jigmé Lingpa, ne me laissez pas m’égarer sur des voies erronées !

གཉིས་སུ་མེད་དོ་དྲིན་ཅན་བླ་མ་མཁྱེན། །

nyisoumé do drinchen lama k'yen

Lama compatissant, toi qui ne fais qu’un avec eux, prends soin de moi !

དེ་བཞིན་ཕོངས་ལ་ཉམས་མི་དགའ་བའི་ཡུལ། །

dézhin p'ong la nyam mi gawé youl

Dans un royaume sinistre et sans ressources,

བཟའ་བཏུང་ལོངས་སྤྱོད་མིང་ཡང་མི་གྲགས་པར། །

za toung longchö ming yang midrakpar

Où l’on n’entend jamais les mots « nourriture », « boisson » ou « confort »,

ཟས་སྐོམ་ལོ་ཟླར་མི་རྙེད་ཡི་དྭགས་ལུས། །

zékom lodar mi nyé yidak lu

Les esprits avides ne trouvent rien à manger ni à boire durant des mois, voire des années. Leur corps

རིད་ཅིང་ལྡང་བའི་སྟོབས་ཉམས་རྣམ་པ་གསུམ། །

ri ching dangwé tob nyam nampa soum

Est émacié et ils n’ont même pas la force de se tenir debout. Ils sont affligés de trois sortes d’obscurcissements différents⁹ et

གང་ལས་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ནི་སེར་སྣ་ཡིན། །

ganglé joungwé gyou ni serna yin

La raison d’une telle naissance est l’avidité¹⁰

གཅིག་ལ་གཅིག་བཟའ་གསོད་པའི་འཇིགས་པ་ཆེ། །

chik la chik za söpé jikpa ché

Dans la crainte constante d’être tués et mangés par d’autres,

བཀོལ་ཞིང་སྤྱོད་པས་ཉམ་ཐག་བླང་དོར་རྨོངས། །

kol zhing chöpé nyamt'ak langdor mong

Exploités et utilisés jusqu’à l’épuisement, incapables de discerner ce qui doit être fait de ce qui doit être évité,

ཕ་མཐའ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཟིར་བའི། །

p'at'a mépé doukngal gyi zirwé

Les animaux sont accablés de souffrances sans limites ;

ས་བོན་གཏི་མུག་མུན་པར་འཁྱམས་པ་བདག །

sabön timouk münpar k'yampa dak

La semence d’un tel état est la stupidité obstinée. Quand j’erre dans ces ténèbres,

བློ་སྣ་ཆོས་ལ་བསྒྱུར་ཅིག་གུ་རུ་མཁྱེན། །

lona chö la gyour chik gourou k'yen

Ô Guru Rinpoché, tourne mon esprit vers la pratique, prends soin de moi !

ལམ་གོལ་དམན་པར་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ། །

lam gol menpar ma tong künk'yen jé

Maîtres omniscients, Longchenpa et Jigmé Lingpa, ne me laissez pas m’égarer sur des voies erronées !

གཉིས་སུ་མེད་དོ་དྲིན་ཅན་བླ་མ་མཁྱེན། །

nyisoumé do drinchen lama k'yen

Lama compatissant, toi qui ne fais qu’un avec eux, prends soin de moi !

Invoquer la compassion du lama pour éviter les pièges du chemin¹¹

a. Les trois yāna

ཆོས་ལམ་ཞུགས་ཀྱང་ཉེས་སྤྱོད་མི་སྡོམ་ཞིང༌། །

chö lam zhouk kyang nyéchö midom zhing

Bien que je sois entré sur le chemin du Dharma, je n’ai pas mis fin à mes comportements erronés.

ཐེག་ཆེན་སྒོར་ཞུགས་གཞན་ཕན་སེམས་དང་བྲལ། །

t’ekchen gor zhouk zhenp’en sem dang dral

Bien que j’aie franchi la porte du Mahāyāna, je suis dépourvu de toute pensée altruiste.

དབང་བཞི་ཐོབ་ཀྱང་བསྐྱེད་རྫོགས་མི་སྒོམ་པའི། །

wang zhi t’ob kyang kyédzok migompé

Bien que j’aie reçu les quatre transmissions de pouvoir, je ne pratique ni la phase de développement ni celle de perfection.

ལམ་གོལ་འདི་ལས་བླ་མས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །

lamgol di lé lamé dral dou sol

Ô lama, empêche-moi de m’égarer hors du chemin !

b. Vue, Méditation et Action

ལྟ་བ་མ་རྟོགས་ཐོ་ཅོའི་སྤྱོད་པ་ཅན། །

tawa matok t’ochö chöpa chen

Bien que je n’aie pas réalisé la Vue, je me comporte en « maître de folle sagesse ».

སྒོམ་པ་ཡེངས་ཀྱང་གོ་ཡུལ་འུད་གོག་འཐག །

gompa yeng kyang goyoul u gok tak

Comme je suis distrait dans ma Méditation, je me laisse engluer dans mes bavardages mentaux et mes concepts.

སྤྱོད་པ་ནོར་ཀྱང་རང་སྐྱོན་མི་སེམས་པའི། །

chöpa nor kyang rang kyön misempé

Bien que ce soient mes propres Actions qui soient à blâmer, j’en rejette la faute sur autrui.

ཆོས་དྲེད་འདི་ལས་བླ་མས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །

chödré di lé lamé dral du sol

Ô lama, empêche-moi de devenir aussi arrogant et entêté, aussi obstiné et insensible !

c. Les distractions de cette vie

ནང་པར་འཆི་ཡང་གནས་གོས་ནོར་ལ་སྲེད། །

Bien que je puisse mourir demain, je suis toujours possédé par le désir d’habits, de maisons et de possessions.

ན་ཚོད་ཡོལ་ཡང་ངེས་འབྱུང་སྐྱོ་ཤས་བྲལ། །

natsö yol yang ngéjoung kyoshé dral

Bien que j’aie atteint un certain âge, je ne suis pas assez mûr pour avoir le moindre renoncement au samsâra.

ཐོས་པ་ཆུང་ཡང་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་རློམ། །

t’öpa choung yang yönten chen dou lom

Bien que je n’aie réellement entendu que peu d’enseignements du Dharma, je m’enorgueillis de tout mon savoir.

མ་རིག་འདི་ལས་བླ་མས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །

marik di lé lamé dral dou sol

Ô lama, délivre-moi d’une telle ignorance !

d. Les huit préoccupations mondaines

རྐྱེན་ཁར་འཆོར་ཡང་འདུ་འཛི་གནས་སྐོར་སེམས། །

kyen k’ar chor yang doudzi nékor sem

Bien que je puisse, ce faisant, me précipiter dans le danger, je « Dharma-mondanise » au milieu de la foule et dans les endroits publics, me croyant en pèlerinage.

དབེན་པ་བརྟེན་ཀྱང་རང་རྒྱུད་ཤིང་ལྟར་རེངས། །

wenpa ten kyang ranggyu shing tar reng

Bien que je parte en retraites solitaires, mon caractère reste aussi inflexible qu’un morceau de bois.

དུལ་བར་སྨྲ་ཡང་ཆགས་སྡང་མ་ཞིག་པའི། །

doulwar ma yang chakdang mazhikpé

Bien que je paraisse calme et parle avec douceur, je ne me suis débarrassé ni de l’attachement ni de l’aversion qui bouillonnent en moi.

ཆོས་བརྒྱད་འདི་ལས་བླ་མས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །

chö gyé di lé lamé dral dou sol

Ô lama, libère-moi de ces huit préoccupations mondaines¹² !

གཉིད་འཐུག་འདི་ལས་མྱུར་དུ་སད་དུ་གསོལ། །

nyi t’ouk di lé nyourdou sé dou sol

Tire-moi rapidement de ce profond sommeil de l’ignorance !

ཁྲི་མུན་འདི་ལས་མྱུར་དུ་དབྱུང་དུ་གསོལ། །

trimün di lé nyourdou young dou sol

Libère-moi rapidement de cette sombre prison qui est mienne !

ཞེས་འབོད་པ་དྲག་པོས་ཐུགས་རྗེ་བསླང་བར་བྱའོ། །

Appelez le lama avec une réelle ferveur en invoquant sa compassion.

གཉིས་པ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ནི།

2. Prendre refuge

དཀོན་མཆོག་གསུམ་དངོས་བདེ་གཤེགས་རྩ་བ་གསུམ༔

könchok soum ngö déshek tsawa soum

Dans les Trois Joyaux et leur essence, les sugata, Dans les Trois Racines : lama, yidam et khandro,

རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་རང་བཞིན་བྱང་ཆུབ་སེམས༔

tsaloung t'iklé rangzhin changchoub sem

Dans les canaux, les souffles internes, les thiglé, et dans leur nature, la bodhicitta,

ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ༔

ngowo rangzhin t'oukjé kyilk'or la

Dans le maṇḍala de l’essence, de la nature et de la compassion,

བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་བར་དུ་སྐྱབས་སུ་མཆི༔

changchoub nyingpö bardou kyab sou chi

Je prends refuge jusqu’à ce que l’Éveil soit pleinement réalisé.

ལན་གསུམ༔

(trois fois)

གསུམ་པ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི།

3. Développer la bodhicitta – le cœur de l’esprit d’Éveil

ཧོཿ སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་ཆུ་ཟླའི་རྫུན་རིས་ཀྱིས༔

ho natsok nangwa choudé dzün ri kyi

Ho ! Hypnotisés par l’infinie variété des perceptions, semblables aux reflets illusoires de la lune dans l’eau,

འཁོར་བ་ལུ་གུ་རྒྱུད་དུ་འཁྱམས་པའི་འགྲོ༔

k'orwa lougou gyu dou k'yampé dro

Les êtres errent sans fin, égarés dans le cercle vicieux du saṃsāra.

རང་རིག་འོད་གསལ་དབྱིངས་སུ་ངལ་བསོའི་ཕྱིར༔

rangrig ösal ying sou ngalsö chir

Pour leur permettre de trouver confort et aise dans la luminosité et l’espace qui pénètre tout de la vraie nature de leur esprit,

ཚད་མེད་བཞི་ཡི་ངང་ནས་སེམས་བསྐྱེད་དོ༔

tsémé zhi yi ngang né semkyé do

J’engendre l’amour, la compassion, la joie et l’équanimité incommensurables de l’esprit d’Éveil, le cœur de la bodhicitta.

ལན་གསུམ༔

(trois fois)

བཞི་པ་རྡོར་སེམས་སྒོམ་བཟླས་ནི།

4 La purification de Vajrasattva

ཨཱཿ བདག་ཉིད་ཐ་མལ་སྤྱི་བོ་རུ༔

ah daknyi tamal chiwo rou

Āḥ ! Je suis sous mon aspect ordinaire. Au-dessus de ma tête,

པད་དཀར་ཟླ་བའི་གདན་གྱི་དབུས༔

pékar dawé den gyi u

Sur un lotus blanc, au centre d’un disque de pleine lune,

ཧཱུྂ་ལས་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་སེམས༔

houng lé lama dorjé sem

Se trouve Hūṃ qui devient le lama Vajrasattva,

དཀར་གསལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ༔

karsal longchö dzokpé koou

D’un blanc brillant, sous la forme complète du saṃbhogakāya.

རྡོ་རྗེ་དྲིལ་འཛིན་སྙེམས་མ་འཁྲིལ༔

dorjé dril dzin nyemma tril

Il tient le vajra et la cloche, et enlace son épouse Vajragarva.

ཁྱོད་ལ་སྐྱབས་གསོལ་སྡིག་པ་སྦྱོངས༔

k’yö la kyab sol dikpa jong

Je prends refuge en toi et prie : « Purifie tous mes actes négatifs !

འགྱོད་སེམས་དྲག་པོས་མཐོལ་ལོ་བཤགས༔

gyösem drakpö tol lo shak

Avec le plus profond regret, je les reconnais tous et demande ton pardon.

ཕྱིན་ཆད་སྲོག་ལ་བབས་ཀྱང་སྡོམ༔

chinché sok la bab kyang dom

Désormais, même si ma vie est en jeu, je ne m’y laisserai pas entraîner à nouveau. »

ཁྱོད་ཐུགས་ཟླ་བ་རྒྱས་པའི་སྟེང་༔

k’yö t’ouk dawa gyepé teng

Au centre de ton Cœur, sur une pleine lune,

ཧཱུྂ་ཡིག་མཐའ་མར་སྔགས་ཀྱིས་བསྐོར༔

houng yik tamar ngak kyi kor

Autour de la syllabe Hūṃ, s’enroule le mantra.

བཟླས་པ་སྔགས་ཀྱིས་རྒྱུད་བསྐུལ་བས༔

dépa ngak kyi gyu koulwé

En le récitant j’invoque ton Esprit de sagesse ;

ཡབ་ཡུམ་བདེ་རོལ་སྦྱོར་མཚམས་ནས༔

yabyoum dé rol jortsam né

Du point d’union du jeu de félicité de yabyoum,

བདུད་རྩི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སྤྲིན༔

dutsi changchoub sem kyi trin

Un nuage de nectar de bodhicitta s’écoule

ག་བུར་རྡུལ་ལྟར་འཛག་པ་ཡིས༔

gabour doul tar dzakpa yi

Semblable à un flot de lait d’un blanc brillant¹³

བདག་དང་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་གྱི༔

dak dang k’am soum semchen gyi

Puissions-nous ainsi, moi-même et tous les êtres animés des trois mondes,

ལས་དང་ཉོན་མོངས་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ༔

lé dang nyönmong doukngal gyou

Être complètement purifiés de notre karma négatif et de nos émotions destructrices – les causes de la souffrance –,

ནད་གདོན་སྡིག་སྒྲིབ་ཉེས་ལྟུང་གྲིབ༔

nédön dikdrib nyétoung drib

Des maladies, des influences néfastes, des actions négatives et des obscurcissements, ainsi que des méfaits, des transgressions et des blocages dus aux brisures de samaya :

མ་ལུས་བྱང་བར་མཛད་དུ་གསོལ༔

malu jangwar dzé dou sol

Pour tout ceci sans exception !

ཨོཾ་བཛྲ་སཏྭ་ས་མ་ཡ༔ མ་ནུ་པཱ་ལ་ཡ༔ བཛྲ་སཏྭ་ཏྭེ་ནོ་པ་ཏིཥྛ་དྲྀ་ཌྷོ་མེ་བྷ་ཝ༔ སུ་ཏོ་ཥྱོ་མེ་བྷ་ཝ༔ སུ་པོ་ཥྱོ་མེ་བྷ་ཝ༔ ཨ་ནུ་རཀྟོ་མེ་བྷ་ཝ༔ སརྦ་སིདྡྷི་མྨེ་པྲ་ཡཙྪ༔ སརྦ་ཀརྨ་སུ་ཙ་མེ༔ ཙིཏྟཾ་ཤྲེ་ཡཾཿ ཀུ་རུ་ཧཱུྂ༔ ཧ་ཧ་ཧ་ཧ་ཧོཿ བྷ་ག་ཝཱན༔ སརྦ་ཏ་ཐཱ་ག་ཏ་བཛྲ་མཱ་མེ་མུཉྩ་བཛྲཱི་བྷ་ཝ་མ་ཧཱ་ས་མ་ཡ་སཏྭ་ཨཱཿ

om benza sato samaya | manoupalaya | benza sato ténopa tisht'a dridho mé bhava | soutokhayo mé bhava | soupokhayo mé bhava | anourakto mé bhava | sarva siddhi mé prayaccha | sarva karma sou tsa mé | tsittam shréyang | kourou houng | ha ha ha ha ho | bhagavan | sarva tat'agata benza ma mé mountsa benzi bhava maha samaya sato ah

ཅེས་ཅི་ནུས་བཟླས་མཐར།

À réciter autant de fois que possible

མགོན་པོ་བདག་ནི་མི་ཤེས་རྨོངས་པ་ཡིས༔

gönpo dak ni mishé mongpa yi

Ô protecteur, dans mon ignorance insensée,

དམ་ཚིག་ལས་ནི་འགལ་ཞིང་ཉམས༔

damtsik lé ni gal zhing nyam

Je suis allé à l’encontre du samaya et l’ai corrompu.

བླ་མ་མགོན་པོས་སྐྱབས་མཛོད་ཅིག༔

lama gönpö kyab dzö chik

Lama protecteur, sois mon refuge !

གཙོ་བོ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་སྟེ༔

tsowo dorjé dzinpa té

Seigneur de tous les maṇḍala, détenteur du vajra,

ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན༔

t’oukjé chenpö daknyi chen

Personnification de la vaste compassion,

འགྲོ་བའི་གཙོ་ལ་བདག་སྐྱབས་མཆི༔

drowé tso la dak kyab chi

Guide de tous les êtres vivants, en toi je prends refuge !

སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྩ་བ་དང་ཡན་ལག་གི་དམ་ཚིག་ཉམས་པ་ཐམས་ཅད་མཐོལ་ལོ་བཤགས་སོ། །

kou soung t’ouk tsawa dang yenlak gi damtsik nyampa tamché tol lo shak so

Je confesse toutes mes détériorations des samaya principaux et secondaires du Corps, de la Parole et de l’Esprit.

སྡིག་པ་དང་སྒྲིབ་པ་ཉེས་ལྟུང་དྲི་མའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཞིང་དག་པར་མཛད་དུ་གསོལ།

dikpa dang dribpa nyétoung drimé tsok tamché jang zhing dakpar dzé dou sol

Je t’implore : puissent mes actes négatifs, mes obscurcissements, mes méfaits et mes transgressions – toutes mes souillures – être complètement dissipés et purifiés !

ཞེས་བརྗོད་པས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དགྱེས་བཞིན་འཛུམ་པ་དང་བཅས་པས་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱི་སྡིག་སྒྲིབ་ཉེས་ལྟུང་ཐམས་ཅད་དག་པ་ཡིན་ནོ། །

zhé jöpé dorj’ sempa gyé zhin dzoumpa dang chepé rik kyi bu k’yö kyi dik drib nyétoung t’amché dakpa yin no

À ces mots, Vajrasattva est contenté et dit en souriant : « Fils, fille de noble famille, tes actes négatifs, tes obscurcissements, tes méfaits et tes transgressions sont tous purifiés. »

ཞེས་གནང་བ་བྱིན་ཞིང་འོད་དུ་ཞུ་ནས་རང་ལ་ཐིམ་པའི་རྐྱེན་ལས་

zhé nangwa jin zhing ö dou zhou né rang la t’impé kyen lé

En m’accordant son pardon, il se fond en lumière et se dissout en moi.

རང་ཉིད་ཀྱང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སྣང་སྟོང་མེ་ལོང་ནང་གི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཐུགས་སྲོག་ཧཱུྂ་གི་མཐའ་མར་ཡི་གེ་འབྲུ་བཞི་པོ་གསལ་བ་ལས་འོད་ཟེར་འཕྲོས།

rangnyi kyang dorjé sempa nangtong mélong nang gi zouknyen tabour gyurpé t’ouk sok houng gi tamar yigé drou zhipo salwa lé özer trö

Je deviens ainsi Vajrasattva, manifesté et cependant vide, tel un reflet dans un miroir. En mon Cœur siège un Hūṃ autour duquel se trouvent les quatre syllabes brillantes oṃ vajra sattva¹⁴. Il en jaillit des rayons de lumière

ཁམས་གསུམ་སྣོད་བཅུད་དང་བཅས་པ་རྡོར་སེམས་རིགས་ལྔའི་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་རང་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར།

k’am soum nöchu dang chépa dorsem rik ngé ten dang tenpé rangzhin dou sangyé par gyour

Grâce auxquels les trois mondes – l’univers entier, l’environnement et les êtres qui s’y trouvent – atteignent l’Éveil tous ensemble en tant que champs de bouddhas et bouddhas des cinq familles de Vajrasattva.

ཨོཾ་བཛྲ་སཏྭ་ཧཱུྂ༔

om benza sato houng

ཞེས་ཅི་ནུས་སུ་བཟླས་ལ། མཉམ་པར་བཞག་གོ །

Récitez le mantra autant que vous le pouvez, puis demeurez en méditation.

དགེ་བ་འདི་ཡིས་མྱུར་དུ་བདག །

géwa di yi nyourdou dak

Par le mérite et la positivité de cette pratique, puissé-je promptement

རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་འགྲུབ་གྱུར་ནས། །

dorjé sempa droub gyour né

Atteindre la réalisation de Vajrasattva

འགྲོ་བ་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པ། །

drowa chik kyang malupa

Et amener ainsi tous les êtres sans exception,

དེ་ཡི་ས་ལ་འགོད་པར་ཤོག །

dé yi sa la göpar shok

À cet état de perfection.

ལྔ་པ་མཎྜལ་ནི།

5 L’Offrande du mandala des trois kāya

ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུྂ༔

om ah houng

Om Ah Hūṃ !

a. L’offrande du mandala du nirmāṇakāya

སྟོང་གསུམ་འཇིག་རྟེན་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱའི་ཞིང་༔

tongsoum jikten jéwa trak gyé zhing

L’univers entier – un trichiliocosme –  cent fois dix millions de mondes¹⁵,

རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་ལྷ་མིའི་འབྱོར་པས་གཏམས༔

rinchen na dün lami jorpé tam

Empli de toutes les richesses des dieux et des hommes, comme les « sept gemmes précieuses »¹⁶,

བདག་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་བཅས་པ་ཡོངས་འབུལ་གྱིས༔

dak lu longchö chépa yong boul gyi

Mes corps, mes possessions, mes mérites et leurs causes mêmes, tous ensemble, je les offre dans leur intégralité.

ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་སྲིད་ཐོབ་ཤོག༔

chö kyi k’orlö gyourwé si t’ob shok

Puissé-je ainsi naître en tant que nirmāṇakāya et tourner la roue du Dharma pour libérer tous les êtres !

b. L’offrande du maṇḍala du saṃbhogakāya

འོག་མིན་བདེ་ཆེན་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་ཞིང་༔

womin déchen tukpo köpé zhing

Le plus haut des champs purs de grande félicité est le royaume de Toukpoköpa,

ངེས་པ་ལྔ་ལྡན་རིགས་ལྔའི་ཚོམ་བུ་ཅན༔

ngepa ngaden rik ngé tsombou chen

Parfait avec les cinq certitudes¹⁷, le maṇḍala des cinq familles de bouddhas

འདོད་ཡོན་མཆོད་པའི་སྤྲིན་ཕུང་བསམ་ཡས་པ༔

döyön chöpé trinp’oung samyé pa

Et d’inconcevables nuées d’offrandes de toutes les variétés de stimulants sensoriels et émotionnels :

ཕུལ་བས་ལོངས་སྐུའི་ཞིང་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག༔

p’oulwé longku zhing la chöpar shok

Par cette offrande, puissé-je jouir de la perfection des champs purs du saṃbhogakāya !

c. L’offrande du maṇḍala du dharmakāya

སྣང་སྲིད་རྣམ་དག་གཞོན་ནུ་བུམ་པའི་སྐུ༔

nangsi namdak zhönnou boumpé kou

Le Corps du vase de jouvence, où toute apparence et toute existence sont complètement pures depuis l’origine,

ཐུགས་རྗེ་མ་འགགས་ཆོས་ཉིད་རོལ་པའི་རྒྱན༔

t’oukjé magak chönyi rolpé gyen

Est paré du jeu de la dharmatā, la compassion incessante :

སྐུ་དང་ཐིག་ལེའི་འཛིན་པ་རྣམ་དག་ཞིང་༔

koou dang t’iklé dzinpa namdak zhing

C’est l’espace où tout attachement aux perceptions des kāya et des thiglé est naturellement libéré.

ཕུལ་བས་ཆོས་སྐུའི་ཞིང་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག༔

p’oulwé chöku zhing la chöpar shok

Puissé-je, par cette offrande de sagesse, jouir de la liberté du dharmakāya !

དྲུག་པ་ཀུ་སུ་ལུའི་ཚོགས་གསོག་ནི།

6 L’accumulation de kusulu ou chö

ཕཊ༔ ལུས་གཅེས་འཛིན་བོར་བས་ལྷ་བདུད་ཆོམས༔

p’é lü chédzin borwé l’a du chom

Phat ! En abandonnant l’attachement à ce corps tant aimé, les démons du désir¹⁸ sont détruits.

སེམས་ཚངས་པའི་སྒོ་ནས་དབྱིངས་ལ་ཐོན༔

sem tsangpé goné ying la tön

Ma conscience fuse par « l’ouverture de Brahmā » dans l’espace qui pénètre tout, unissant rigpa à l’espace,

འཆི་བདག་གི་བདུད་བཅོམ་ཁྲོས་མར་གྱུར༔

chidak gi du chom trömar gyour

Détruit les forces démoniaques de la mort et se transforme en Tröma.

གཡས་ཉོན་མོངས་བདུད་འཇོམས་གྲི་གུག་གིས༔

yé nyönmong dujom drigoouk gi

Dans sa main droite, elle tient le couperet à lame courbe qui symbolise la destruction des forces démoniaques des émotions conflictuelles¹⁹.

གཟུགས་ཕུང་པོའི་བདུད་བཅོམ་ཐོད་པ་བྲེགས༔

zouk p’oungpö du chom töpa drek

En tranchant la calotte du crâne de mon cadavre, elle détruit les forces démoniaques des agrégats de l’ego²⁰.

གཡོན་ལས་བྱེད་ཚུལ་གྱིས་བྷནྡྷ་ཐོགས༔

yön le jé tsoul gyi bhend'a t’ok

Levant la main gauche, elle brandit la coupe crânienne pour accomplir son activité

སྐུ་གསུམ་གྱི་མི་མགོའི་སྒྱེད་བུར་བཞག༔

kou soum gyi migö gyébour zhak

Et la place sur le foyer fait de trois têtes humaines, les trois kāya.

ནང་སྟོང་གསུམ་གང་བའི་བམ་རོ་དེ༔

nang tongsoum gangwé bamro dé

À l’intérieur se trouve mon cadavre, devenu à présent une offrande aussi vaste qu’un milliard de mondes,

ཨ་ཐུང་དང་ཧཾ་ཡིག་གིས་བདུད་རྩིར་བཞུ༔

a t’oung dang hang yik gi dutsir zhou

Fondu en nectar par un « petit A » et un Haṃ,

འབྲུ་གསུམ་གྱི་ནུས་པས་སྦྱང་སྤེལ་བསྒྱུར༔

drou soum gyi nupé jang pel gyour

Purifié, multiplié et transformé par le pouvoir des trois syllabes Oṃ Āḥ Hūṃ.

ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུྂ༔

om ah houng

ཅི་ནུས་བཟླས་མཐར།

Récitez ces trois syllabes autant de fois que possible :

ཕཊ༔ ཡར་མཆོད་ཡུལ་མགྲོན་གྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང་༔

p’é yar chöyoul drön gyi t’oukdam kang

Phat ! Les invités du niveau supérieur – les lamas racines et de la lignée, et les yidam – sont contentés par mon offrande,

ཚོགས་རྫོགས་ནས་མཆོག་ཐུན་དངོས་གྲུབ་ཐོབ༔

tsok dzok né choktün ngödroub t’ob

J’accumule ainsi mérites et sagesse et atteins les siddhi ordinaires et suprême²¹.

མར་འཁོར་བའི་མགྲོན་མཉེས་ལན་ཆགས་བྱང་༔

mar k’orwé drön nyé lenchak jang

Les invités du niveau inférieur, appartenant au samsâra, sont satisfaits par mon offrande et mes dettes karmiques sont acquittées.

ཁྱད་པར་དུ་གནོད་བྱེད་བགེགས་རིགས་ཚིམ༔

k’yepardou nöjé gek rik tsim

En particulier, en satisfaisant les forces malignes et négatives,

ནད་གདོན་དང་བར་ཆད་དབྱིངས་སུ་ཞི༔

nédön dang barché ying sou zhi

Toutes les maladies, les influences destructrices et tous les obstacles sont pacifiés et se dissolvent dans l’espace absolu,

རྐྱེན་ངན་དང་བདག་འཛིན་རྡུལ་དུ་བརླག༔

kyen ngen dang dakdzin doul dou lak

Et les circonstances néfastes et l’attachement au moi sont réduits en poussière.

མཐར་མཆོད་བྱ་དང་མཆོད་ཡུལ་མ་ལུས་ཀུན༔

t’ar chöja dang chöyoul malu kün

Finalement, l’offrande, celui qui offre et les invités

གཤིས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་མ་བཅོས་ཨ༔

shi dzogpa chenpor machö a

Rejoignent tous la nature du Dzogpachenpo, la grande simplicité : Ah

ཅེས་མཉམ་པར་བཞག

Demeurez maintenant en équilibre méditatif.

བདུན་པ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་ནི།

7 Le guru yoga

a. La visualisation

ཨེ་མ་ཧོཿ

émaho

Émaho !

རང་སྣང་ལྷུན་གྲུབ་དག་པ་རབ་འབྱམས་ཞིང་༔

rangnang lhündroub dakpa rabjam zhing

Toute ma perception, spontanément parfaite, est un champ infiniment pur,

བཀོད་པ་རབ་རྫོགས་ཟང་མདོག་དཔལ་རིའི་དབུས༔

köpa rabdzok zangdokpalri u

La Glorieuse Montagne couleur-de-cuivre parfaitement agencée. En son centre,

རང་ཉིད་གཞི་ལུས་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་མ༔

rangnyi zhilu dorjé naljorma

Me voici, Vajrayoginī,

ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་དམར་གསལ་གྲི་ཐོད་འཛིན༔

zhal chik chak nyi mar sal dri tö dzin

Avec un visage et deux mains, rouge éclatante, tenant couperet à lame courbe et calotte crânienne*;

ཞབས་གཉིས་དོར་སྟབས་སྤྱན་གསུམ་ནམ་མཁར་གཟིགས༔

zhab nyi dortab chen soum namk’ar zik

Mes deux pieds gracieusement posés, je contemple le ciel de mes trois yeux.

སྤྱི་བོར་པདྨ་འབུམ་བརྡལ་ཉི་ཟླའི་སྟེང་༔

chiwor péma boum dal nyidé teng

Au-dessus de ma tête fleurit un lotus à cent mille pétales où, sur un siège de soleil et de lune,

སྐྱབས་གནས་ཀུན་འདུས་རྩ་བའི་བླ་མ་དང་༔

kyabné kündu tsawé lama dang

Apparaît la personnification de toutes les sources de Refuge, Guru Rinpoché, inséparable de mon lama racine,

དབྱེར་མེད་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ༔

yermé tsokyé dorjé troulpé kou

Sous forme du suprême nirmāṇakāya, le Vajra né-du-lac.

དཀར་དམར་མདངས་ལྡན་གཞོན་ནུའི་ཤ་ཚུགས་ཅན༔

kar mar dangden zhönnu shatsuk chen

Son Corps blanc teinté de vermeil resplendit de jeunesse ;

ཕོད་ཁ་ཆོས་གོས་ཟ་བེར་འདུང་མ་གསོལ༔

p’ök’a chögö zaber doungma sol

Il porte une tunique, le châle monastique, une cape et une robe ;

ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་རྒྱལ་པོ་རོལ་པའི་སྟབས༔

zhal chik chak nyi gyalpo rolpé tab

Il a un visage et deux mains, et il est assis dans la posture royale.

ཕྱག་གཡས་རྡོ་རྗེ་གཡོན་པས་ཐོད་བུམ་བསྣམས༔

chak yé dorjé yönpé t’ö boum nam

Dans la main droite, il tient le vajra ; dans la gauche, la coupe crânienne contenant l’aiguière de longue vie.

དབུ་ལ་འདབ་ལྡན་པདྨའི་མཉེན་ཞུ་གསོལ༔

ou la dabden pémé nyen zhousol

Sur la tête, il porte la coiffe de lotus à cinq pétales.

མཆན་ཁུང་གཡོན་ན་བདེ་སྟོང་ཡུམ་མཆོག་མ༔

chenk’oung yön na détong youm chokma

Au creux de son bras gauche, il enlace la « suprême épouse », l’unité de la félicité et de la vacuité,

སྦས་པའི་ཚུལ་གྱི་ཁ་ཊྭཱཾ་རྩེ་གསུམ་བསྣམས༔

bépé tsoul gyi k’atam tsésoum nam

Dissimulée sous la forme du khaṭvāṇga à trois pointes.

འཇའ་ཟེར་ཐིག་ལེ་འོད་ཕུང་ཀློང་ན་བཞུགས༔

jazer t’iklé öp’oung long na zhouk

Il préside au milieu d’une aura vibrante de cercles lumineux d’arc-en-ciel.

ཕྱི་འཁོར་འོད་ལྔའི་དྲྭ་བས་མཛེས་པའི་ཀློང་༔

chi k’or ö ngé drawé dzépé long

Tout autour de lui, au sein d’un magnifique entrelacs de rais de lumières blanche, bleue, jaune, rouge et verte,

སྤྲུལ་པའི་རྗེ་འབངས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་དང་༔

troulpé jébang nyishou tsa nga dang

Se tiennent les vingt-cinq disciples – le roi et ses sujets –,

རྒྱ་བོད་པཎ་གྲུབ་རིག་འཛིན་ཡི་དམ་ལྷ༔

gya bö pendroub rigdzin yidam l’a

Tous les pandits, siddha et vidyādhara de l’Inde et du Tibet ainsi que toutes les déités yidam,

མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་དམ་ཅན་སྤྲིན་ལྟར་གཏིབས༔

k’andro chökyong damchen trin tar tib

Les ḍākinī, les dharmapāla et les protecteurs qui gardent le samaya, tous rassemblés en nuées.

གསལ་སྟོང་མཉམ་གནས་ཆེན་པོའི་ངང་དུ་གསལ༔

saltong nyam né chenpö ngang dou sal

Visualisez-les très vifs et distincts, dans la grande égalité de la clarté et de la vacuité.

La Prière en sept lignes

ཧཱུྂ༔ ཨོ་རྒྱན་ཡུལ་གྱི་ནུབ་བྱང་མཚམས༔

houng orgyen youl gyi noubjang tsam

Hūṃ ! Aux confins nord-ouest du pays d’Oḍḍiyāna,

པདྨ་གེ་སར་སྡོང་པོ་ལ༔

péma gésar dongpo la

Au cœur d’une fleur de lotus,

ཡ་མཚན་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་བརྙེས༔

yatsen chok gi ngödroub nyé

Doué du merveilleux et suprême accomplissement.

པདྨ་འབྱུང་གནས་ཞེས་སུ་གྲགས༔

péma joungné zhé sou drak

Tu es connu sous le nom de « Né-du-lotus ».

འཁོར་དུ་མཁའ་འགྲོ་མང་པོས་བསྐོར༔

k'or dou k'andro mangpö kor

Une assemblée de nombreuses ḍākinī t'entoure ;

ཁྱེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་བདག་བསྒྲུབ་ཀྱི༔

k'yé kyi jésou dak droub kyi

Je te suis afin d'accomplir ta nature ;

བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཕྱིར་གཤེགས་སུ་གསོལ༔

jingyi lab chir shek sou sol

Je t'en prie : viens me bénir de ta grâce !

གུ་རུ་པདྨ་སིདྡྷི་ཧཱུྂ༔

gourou péma siddhi houng

ཡན་ལག་བདུན་པ་ནི།

c. Les sept aspects de la pratique de la dévotion²²

ཧྲཱི༔

hri

Hrīḥ !

i. Prosternations

བདག་ལུས་ཞིང་གི་རྡུལ་སྙེད་དུ༔

dak lu zhing gi doul nyé dou

Multipliant mon corps autant de fois qu’il y a d’atomes dans l’univers,

རྣམ་པར་འཕྲུལ་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔

nampar t’roulpé chaktsal lo

J’offre mes prosternations.

ii. Offrandes

དངོས་བཤམས་ཡིད་སྤྲུལ་ཏིང་འཛིན་མཐུས༔

ngö sham yitroul tingdzin tu

Ces offrandes présentes ainsi que celles créées par le pouvoir du samādhi,

སྣང་སྲིད་མཆོད་པའི་ཕྱག་རྒྱར་འབུལ༔

nangsi chöpé chakgyar boul

Tout ce qui apparaît et existe, je l’offre en un vaste « mudrā dfoffrande ».

iii. Confession

སྒོ་གསུམ་མི་དགེའི་ལས་རྣམས་ཀུན༔

go soum migé lé nam kün

Toutes les actions négatives de mon corps, de ma parole et de mon esprit,

འོད་གསལ་ཆོས་སྐུའི་ངང་དུ་བཤགས༔

ösal chöku ngang dou shak

Je les confesse et les purifie dans la luminosité du dharmakāya.

iv. Réjouissance

བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཡི༔

denpa nyi kyi dupa yi

Qu’elles soient relatives ou absolues,

དགེ་ཚོགས་ཀུན་ལ་རྗེས་ཡི་རང་༔

gé tsok kün la jé yi rang

Je me réjouis de toutes les actions positives et vertueuses jamais accumulées.

v. Requête aux bouddhas de tourner la roue du Dharma

རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་གདུལ་བྱ་ལ།

rikchen sum gyi doulja la

Selon la réceptivité et les besoins des différents êtres²³,

ཐེག་གསུམ་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བར་བསྐུལ༔

t’ek soum chök’or korwar koul

Je vous implore de tourner la roue du Dharma des trois yāna.

vi. Requête aux bouddhas et aux maîtres de demeurer

ཇི་སྲིད་འཁོར་བ་མ་སྟོངས་བར༔

jisi k’orwa matong bar

Jusqu’à ce que le samsâra soit complètement vide et tous les êtres libérés,

མྱ་ངན་མི་འདའ་བཞུགས་གསོལ་འདེབས༔

nya ngen mida zhouk soldeb

Ne vous retirez pas dans le nirvāṇa, mais demeurez ici parmi nous !

vii. Dédicace des mérites

དུས་གསུམ་བསགས་པའི་དགེ་རྩ་ཀུན༔

du soum sakpé getsa kün

Toutes les actions positives du passé, du présent et du futur,

བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་རུ་བསྔོ༔

changchoub chenpö gyou rou ngo

Je les dédie afin que tous les êtres atteignent l’Éveil insurpassable.

d. Faire mûrir les siddhi

༈ རྗེ་བཙུན་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ༔

jetsün gourou rinpoché

Ô Guru Rinpoché, Précieux Maître,

ཁྱེད་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི༔

khyé ni sangye tamché kyi

Tu es la personnification

ཐུགས་རྗེ་བྱིན་རླབས་འདུས་པའི་དཔལ༔

t’oukjé jinlab dupé pal

De la compassion et des bénédictions de tous les bouddhas,

སེམས་ཅན་ཡོངས་ཀྱི་མགོན་གཅིག་པུ༔

semchen yong kyi gön chikpou

L’unique protecteur des êtres.

ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་བློ་སྙིང་བྲང་༔

lu dang longchö lo nying drang

Mon corps, mes possessions, mon cœur et mon âme,

ལྟོས་པ་མེད་པར་ཁྱེད་ལ་འབུལ༔

töpa mépar k’yé la boul

Je te les offre sans hésitation !

འདི་ནས་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་བར༔

di né changchoub mat’ob bar

Désormais et jusqu’à ce que j’atteigne l’Éveil,

སྐྱིད་སྡུག་ལེགས་ཉེས་མཐོ་དམན་ཀུན༔

kyidouk leknyé to men kün

Dans le bonheur ou la souffrance, les circonstances bonnes ou mauvaises, les situations élevées ou basses,

རྗེ་བཙུན་ཆེན་པོ་པད་འབྱུང་མཁྱེན༔

jetsün chenpo pejoung k’yen

Je m’en remets complètement à toi, ô Péma Joungné – tu me connais !

ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུྂ་བཛྲ་གུ་རུ་པདྨ་སིདྡྷི་ཧཱུྂ༔

om  ah  houng  vajra  gourou  padma  siddhi  houng

e. Invoquer les bénédictions

༈ བདག་ལ་རེ་ས་གཞན་ན་མེད༔

dak la résa zhen na mé

Je n’ai personne d’autre vers qui me tourner ;

ད་ལྟའི་དུས་ངན་སྙིགས་མའི་འགྲོ༔

danté du ngen nyikmé dro

En ces temps mauvais, les êtres du kaliyugā

མི་བཟད་སྡུག་བསྔལ་འདམ་དུ་བྱིངས༔

mizé doukngal dam dou jing

Se noient dans un marécage de souffrances intenses et intolérables.

འདི་ལས་སྐྱོབས་ཤིག་མ་ཧཱ་གུ་རུ༔

di lé kyob shik maha gourou

Libère-nous de tout cela, ô grand maître !

དབང་བཞི་བསྐུར་ཅིག་བྱིན་རླབས་ཅན༔

wang zhi kour chik jinlab chen

Accorde-nous les quatre transmissions de pouvoir, ô béni !

རྟོགས་པ་སྤོར་ཅིག་ཐུགས་རྗེ་ཅན༔

tokpa por chik t’oukjé chen

Transfère ta réalisation en notre esprit, ô compatissant !

སྒྲིབ་གཉིས་སྦྱོངས་ཤིག་ནུས་མཐུ་ཅན༔

drib nyi jong shik nutou chen

Purifie nos obscurcissements émotionnels et cognitifs, ô puissant !

ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུྂ་བཛྲ་གུ་རུ་པདྨ་སིདྡྷི་ཧཱུྂ༔

om  ah  houng  vajra  gourou  padma  siddhi  houng

La dissolution

༈ ནམ་ཞིག་ཚེ་ཡི་དུས་བྱས་ཚེ༔

namzhik tsé yi du jé tsé

Quand ma vie prend fin,

རང་སྣང་རྔ་ཡབ་དཔལ་རིའི་ཞིང་༔

rangnang ngayab palri zhing

Toutes mes perceptions deviennent le royaume céleste de Ngayab Ling, la Glorieuse Montagne couleur-de-cuivre,

ཟུང་འཇུག་སྤྲུལ་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ༔

zoungjouk troulpé zhingkham sou

Le champ pur du nirmāṇakāya des apparences et de la vacuité indivisibles.

གཞི་ལུས་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་མ༔

zhilu dorjé naljorma

Mon corps, Vajrayoginī,

གསལ་འཚེར་འོད་ཀྱི་གོང་བུ་རུ༔

sal tser ö kyi gongbou rou

Se transforme en une sphère de lumière étincelante et rayonnante

གྱུར་ནས་རྗེ་བཙུན་པད་འབྱུང་དང་༔

gyour né jetsün pejoung dang

Qui se fond en Padmasambhava, indissociable ;

དབྱེར་མེད་ཆེན་པོར་སངས་རྒྱས་ཏེ༔

yermé chenpor sangyé té

J’atteins ainsi l’Éveil.

བདེ་དང་སྟོང་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི༔

dé dang tongpé chot’roul gyi

Puis, du déploiement de la grande sagesse primordiale,

ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་རོལ་པ་ལས༔

yéshé chenpö rolpa lé

Le jeu magique de la félicité–vacuité,

ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ༔

k’am soum semchen malupa

Pour chacun des êtres des trois mondes,

འདྲེན་པའི་དེད་དཔོན་དམ་པ་རུ༔

drenpé dépön dampa rou

Puissé-je apparaître comme guide pour les mener à la libération,

རྗེ་བཙུན་པདྨས་དབུགས་དབྱུང་གསོལ༔

jetsün pémé oukyoung sol

Jétsün Péma, je t’en supplie !

གསོལ་བ་སྙིང་གི་དཀྱིལ་ནས་འདེབས༔

solwa nying gi kyil né deb

Je te prie du plus profond de mon cœur,

ཁ་ཙམ་ཚིག་ཙམ་མ་ཡིན་ནོ༔

k’a tsam tsik tsam ma yin no

Et ce ne sont pas seulement des paroles ou des mots vides de sens,

བྱིན་རླབས་ཐུགས་ཀྱི་ཀློང་ནས་སྩོལ༔

jinlab t’ouk kyi long né tsol

Bénis-moi des profondeurs de ton Esprit de sagesse

བསམ་དོན་འགྲུབ་པར་མཛད་དུ་གསོལ༔

samdön droubpar dzé dou sol

Afin que toutes mes bonnes aspirations s’accomplissent !

ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུྂ་བཛྲ་གུ་རུ་པདྨ་སིདྡྷི་ཧཱུྂ༔

om  ah  houng  vajra  gourou  padma  siddhi  houng

བརྒྱུད་པའི་གསོལ་འདེབས་ནི།

8 Prière à la lignée

ཨེ་མ་ཧོ༔

émaho

Émaho !

རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་བྲལ་བའི་ཞིང་ཁམས་ནས༔

gyaché chokl’oung dralwé zhingk’am né

Dans le champ pur, libre de toutes dimensions et extrêmes,

དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་སྐུ་ཀུན་ཏུ་བཟང་༔

dangpö sangyé chökou küntouzang

Réside le Bouddha Primordial, le dharmakāya Samantabhadra ;

ལོངས་སྐུ་ཆུ་ཟླའི་རོལ་རྩལ་རྡོ་རྗེ་སེམས༔

longkou choudé roltsal dorjé sem

Son jeu de sagesse, pareil au reflet de la lune dans l’eau, est le saṃbhogakāya Vajrasattva ;

སྤྲུལ་སྐུར་མཚན་རྫོགས་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེ་ལ༔

toulkour tsen dzok garab dorjé la

Parfait avec toutes les qualités d’un bouddha est le nirmāṇakāya Garab Dordjé ;

གསོལ་བ་འདེབས་སོ་བྱིན་རླབས་དབང་བསྐུར་སྩོལ༔

solwa deb so jinlab wangkoour tsol

Je vous en prie : accordez-moi vos bénédictions et transmissions de pouvoir !

ཤྲཱི་སིངྷ་དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་མཛོད༔

shiri singha döndam chö kyi dzö

Śrī Siṃha, trésor du Dharma ultime,

འཇམ་དཔལ་བཤེས་གཉེན་ཐེག་དགུའི་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར༔

jampal shényen t’ek gu khorlö gyour

Mañjuśrīmitra, souverain universel des neuf yāna,

ཛྙཱ་ན་སཱུ་ཏྲ་པཎ་ཆེན་བི་མ་ལར༔

jnanasoutra penchen bimalar

Jñānasūtra et le grand pandit, Vimalamitra,

གསོལ་བ་འདེབས་སོ་གྲོལ་བྱེད་ལམ་སྣ་སྟོན༔

solwa deb so droljé lam na tön

Je vous en prie : montrez-moi la voie pour libérer mon esprit !

འཛམ་བུ་གླིང་གི་རྒྱན་གཅིག་པདྨ་འབྱུང་༔

dzambouling gi gyen chik péma joung

Ornement unique de notre monde, Padmasambhava,

ངེས་པར་ཐུགས་ཀྱི་སྲས་མཆོག་རྗེ་འབངས་གྲོགས༔

ngépar t’ouk kyi sé chok jébang drok

Tes disciples du cœur suprêmes, Trisongdétsen, Vairotsana et Yéshé Tsogyal,

ཐུགས་གཏེར་རྒྱ་མཚོའི་བརྡ་འགྲོལ་ཀློང་ཆེན་ཞབས༔

t’ouk ter gyatsö da drol longchen zhab

Longchenpa, qui révéla le vaste océan des trésors de l’Esprit,

མཁའ་འགྲོའི་དབྱིངས་མཛོད་བཀའ་བབས་འཇིགས་མེད་གླིང་༔

k’andrö ying dzö kabab jikmé ling

Jigmé Lingpa, qui se vit confier le trésor de l’Espace des ḍākinī,

གསོལ་བ་འདེབས་སོ་འབྲས་བུ་ཐོབ་གྲོལ་སྩོལ༔

solwa deb so drébou t’ob drol tsol

Je vous en prie : accordez-moi le Fruit et la libération !

ཁ་སྐོང་ནི།

ཆོས་ཀྱི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་རྡོ་རྗེའི་ཞབས། །

chö kyi dakpo changchoub dorjé zhab

Maître du Dharma, Changchoup Dordjé,²⁴

གྲུབ་བརྙེས་འཇིགས་མེད་རྒྱལ་བའི་མྱུ་གུ་དང༌། །

droubnyé jikmé gyalwé nyougou dang

Le siddha, Jigmé Gyalwai Nyougou,

སྤྲུལ་པའི་སྐུ་མཆོག་མི་འགྱུར་ནམ་མཁའི་མཚན། །

troulpé kou chok mingyour namk’é tsen

Suprême émanation, Mingyour Namkhai Dordjé,

རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་གཞན་ཕན་མཐའ་ཡས་ལ། །

gyalwé sépo zhenp’en t’ayé la

Fils des bouddhas, Shyenpen Thayé,

གསོལ་བ་འདེབས་སོ་གནས་ལུགས་རང་ཞལ་སྟོན། །

solwa deb so nélouk rang zhal tön

Je vous en prie : montrez-moi ma véritable nature, mon visage originel !

ཧེ་རུ་ཀཿདཔལ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་དང༌། །

heruka pal yéshé dorjé dang

Glorieux heruka, Do Khyentsé Yéshé Dordjé,

ཨོ་རྒྱན་འཇིགས་བྲལ་ཆོས་ཀྱི་དབང་པོའི་ཞབས། །

orgyen jikdral chökyi wangpö zhab

Patrul Rinpoché, Orgyen Jigmé Chökyi Wangpo,

གྲུབ་པའི་དབང་ཕྱུག་པདྨ་བཛྲ་དཔལ། །

droubpé wangchouk péma benza pal

Seigneur des siddha, Padma Vajra,

མཚོ་སྐྱེས་བླ་མ་མཁྱེན་བརྩེའི་དབང་པོ་ལ། །

tsokyé lama k’yentsé wangpo la

Padmasambhava lui-même, Khyentsé Wangpo le Grand,

གསོལ་བ་འདེབས་སོ་མཆོག་ཐུན་དངོས་གྲུབ་སྩོལ། །

solwa deb so choktün ngödroub tsol

Je vous en prie : accordez-moi les siddhi ordinaires et suprême !

ཞེས་དང་།

འཁོར་འདས་ཆོས་ཀུན་སྣ་ཚོགས་རང་སར་གྲོལ། །

k’ordé chö kün natsok rang sar drol

Natsok Rangdröl²⁵, qui a auto-libéré tous les phénomènes du saṃsāra et du nirvāṇa,

ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་མེད་བསྟན་པའི་ཉི་མ་དང༌། །

künk’yen jikmé tenpé nyima dang

Omniscient Jigmé Tenpai Nyima,

སྐྱབས་གནས་ཀུན་འདུས་ཆོས་ཀྱི་བློ་གྲོས་ལ། །

kyabné kündu chökyi lodrö la

Chökyi Lodrö, toi qui personnifies toutes les sources de Refuge,

གསོལ་བ་འདེབས་སོ་བདག་རྒྱུད་བྱིན་གྱིས་རློབས། །

solwa deb so dak gyu jingyi lob

Je vous en prie : bénissez mon esprit et inspirez ma compréhension !

Prière pour cette vie

སྲིད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཞེན་ལོག་གིས༔

si lé ngépar joungwé zhenlok gi

Par un véritable renoncement au monde et le dégoût du saṃsāra,

རྡོ་རྗེའི་བླ་མ་དོན་ལྡན་མིག་བཞིན་བརྟེན༔

dorjé lama dönden mik zhin ten

Puissé-je faire confiance à mon lama de vajra comme s’il était mes propres yeux,

ཅི་གསུང་བཀའ་བསྒྲུབ་ཟབ་མོའི་ཉམས་ལེན་ལ༔

chi soung kadroub zabmö nyamlen la

Suivant ses instructions à la lettre et prenant à cœur les profondes pratiques qu’il me donne,

ལྟེམ་རྐྱང་མེད་པའི་བསྒྲུབ་ཚུགས་ཞེ་རུས་ཀྱིས༔

temkyang mépé droub tsouk zhé ru kyi

Non pas de temps en temps mais avec diligence et constante application ;

ཐུགས་རྒྱུད་དགོངས་པའི་བྱིན་རླབས་འཕོ་བར་ཤོག༔

t’oukgyu gongpé jinlab p’owar shok

Puissé-je ainsi devenir digne de la transmission de son profond Esprit de sagesse !

སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཡེ་ནས་འོག་མིན་ཞིང་༔

nangsi k’ordé yéné womin zhing

Comme tout ce qui apparaît et existe – saṃsāra et nirvāṇa –, depuis le commencement, est Akaniṣṭa, le pur royaume des bouddhas

ལྷ་སྔགས་ཆོས་སྐུར་དག་རྫོགས་སྨིན་པའི་འབྲས༔

l’a ngak chökour dak dzok minpé dré

Où toutes les apparences sont libérées en f ormes parfaites de bouddhas, tous les sons purifiés en mantras et toutes les pensées mûries en dharmakāya ;

སྤང་བླང་བྱ་རྩོལ་མེད་པའི་རྫོགས་པ་ཆེ༔

panglang jatsol mépé dzokpa ché

Puisque le Dzogpachenpo est libre de tout effort d’abandon ou d’adoption,

ཤེས་ཉམས་ཡིད་དཔྱོད་ལས་འདས་རིག་པའི་གདངས༔

shényam yichö lé dé rigpé dang

Et que l’auto-luminosité de rigpa est au-delà des pensées et de l’expérience,

ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་རྗེན་པར་མཐོང་བར་ཤོག༔

chönyi ngönsoum jenpar tongwar shok

Puissé-je voir la réalité nue de la dharmatā !

མཚན་མའི་རྟོག་པ་རྣམ་གྲོལ་འཇའ་ཟེར་སྦུབས༔

tsenmé tokpa namdrol jazer boub

Puisse toute saisie de la réalité ordinaire être complètement libérée en lumière d’arc-en-ciel

སྐུ་དང་ཐིག་ལེའི་ཉམས་སྣང་གོང་དུ་འཕེལ༔

kou dang t’iklé nyam nang gong dou p’el

Et les expériences des kāya et des thiglé s’accroître !

རིག་རྩལ་ལོངས་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་ཚད་ལ་ཕེབས༔

riktsal longku zhingk’am tsé la p’eb

Puisse la puissance de rigpa s’intensifier, mûrissant dans la plénitude de la perfection du saṃbhogakāya !

ཆོས་ཟད་བློ་འདས་ཆེན་པོར་སངས་རྒྱས་ཏེ༔

chö zé lodé chenpor sangyé té

Alors que toute perception de la réalité phénoménale s’effrite et que l’esprit conceptuel s’éteint dans l’état d’Éveil total,

གཞོན་ནུ་བུམ་སྐུར་གཏན་སྲིད་ཟིན་པར་ཤོག༔

zhönnou boumkour tensi zinpar shok

Puissé-je atteindre la citadelle du Corps du vase de jouvence, libre de naissance et de mort !

Prière pour le bardo

ཤིན་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་ཉམས་འོག་མ་ཆུད་དེ༔

shintou naljor nyam ok machu dé

Mais, si je ne suis pas capable de maîtriser la pratique du grand Atiyoga en cette vie,

རགས་ལུས་དྭངས་མའི་དབྱིངས་སུ་མ་གྲོལ་ན༔

rak lu dangmé ying sou madrol na

Ce corps physique grossier ne sera pas libéré dans l’espace pur du corps d’arc-en-ciel.

ནམ་ཞིག་ཚེ་ཡི་འདུ་བྱེད་བསྟུང་བའི་ཚེ༔

nam zhik tsé yi doujé toungwé tsé

Aussi, quand les constituants vitaux se désagrègent, au moment de la mort,

འཆི་བ་འོད་གསལ་ཀ་དག་ཆོས་སྐུར་ཤར༔

chiwa ösal kadak chökour shar

Puisse la luminosité fondamentale s’élever comme le dharmakāya, pur depuis l’origine ;

བར་དོའི་སྣང་ཆ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུར་གྲོལ༔

bardö nangcha longchö dzok kour drol

Puissent les apparences de l’expérience du bardo être libérées en formes du saṃbhogakāya ;

ཁྲེགས་ཆོད་ཐོད་རྒལ་ལམ་གྱི་རྩལ་རྫོགས་ནས༔

t’rekchö t’ögal lam gyi tsal dzok né

Et parachevant la voie de trekchö et de thögal,

མ་པང་བུ་འཇུག་ལྟ་བུར་གྲོལ་བར་ཤོག༔

mapang bou jouk tabour drolwar shok

Puissé-je être libéré, aussi naturellement qu’un enfant courant se réfugier dans le giron de sa mère !

Prière pour la prochaine vie

གསང་ཆེན་འོད་གསལ་ཐེག་པ་མཆོག་གི་རྩེ༔

sang chen ösal t’ekpa chok gi tsé

Dans cette grande voie de la luminosité du Mantrayāna secret, le Dzogpachenpo, la cime de toutes choses,

སངས་རྒྱས་གཞན་ནས་མི་ཚོལ་ཆོས་སྐུའི་ཞལ༔

sangyé zhen né mitsol chöku zhal

L’Éveil ne peut être recherché ailleurs que dans le visage du dharmakāya.

མངོན་གྱུར་གདོད་མའི་ས་ལ་མ་གྲོལ་ན༔

ngön gyour dömé sa la madrol na

Si je ne suis pas libéré dans cet état primordial en le réalisant,

མ་བསྒོམ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལྔའི་ལམ་མཆོག་ལ༔

magom sangyé chö ngé lam chok la

Alors, en suivant l’excellent chemin des cinq pratiques de « l’Éveil sans méditation »²⁶,

བསྟེན་ནས་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པའི་ཞིང་ལྔ་དང་༔

ten né rangzhin troulpé zhing nga dang

Puissé-je renaître dans l’un des champs purs du nirmāṇakāya des cinq familles de bouddhas²⁷,

ཁྱད་པར་པདྨ་འོད་ཀྱི་ཕོ་བྲང་དུ༔

k’yepar péma ö kyi podrang dou

Et plus particulièrement dans le palais de la Lumière de Lotus – le paradis de Guru Rinpoché, Zangdok Pelri –,

རིག་འཛིན་རྒྱ་མཚོའི་གཙོ་མཆོག་ཨོ་རྒྱན་རྗེས༔

rigdzin gyatsö tso chok orgyen jé

En présence du Seigneur d’Orgyen lui-même, le chef de l’océan des maîtres vidyādhara,

གསང་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་དགའ་སྟོན་འགྱེད་པའི་སར༔

sang chen chö kyi gatön gyépé sar

Alors qu’il célèbre la fête du Dharma du grand Mantra secret ;

སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོར་སྐྱེས་ནས་དབུགས་དབྱུང་སྟེ༔

sé kyi t’ouwor kyé né oukyoung té

Puissé-je naître comme sa fille ou son fils favori,

མཐའ་ཡས་འགྲོ་བའི་ཉེར་འཚོར་བདག་འགྱུར་ཤོག༔

t’ayé drowé nyer tsor dak gyour shok

Afin de prendre sur moi la tâche d’aider les êtres innombrables !

Prière d’accomplissement

རིག་འཛིན་རྒྱལ་བ་རྒྱ་མཚོའི་བྱིན་རླབས་དང་༔

rigdzin gyalwa gyatsö jinlab dang

Par l’inspiration et la bénédiction de l’océan des vidyādhara vainqueurs,

ཆོས་དབྱིངས་བསམ་མི་ཁྱབ་པའི་བདེན་པ་ཡིས༔

chöying sam mi k’yabpé denpa yi

Et par la vérité du dharmadhātu, au-delà de toute conception,

དལ་འབྱོར་རྟེན་ལ་རྫོགས་སྨིན་སྦྱངས་གསུམ་གྱི༔

daljor ten la dzok min jang soum gyi

Puissé-je accomplir les trois activités de perfection, maturation et purification sous cette forme humaine libre et pleine de dons,

རྟེན་འབྲེལ་མངོན་གྱུར་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་ཤོག༔

tendrel ngön gyour sangyé t’obpar shok

Et, actualisant ce lien de bon augure, puissé-je atteindre l’état de bouddha !

ཅེས་ཁ་ཞེ་མེད་པར་གསོལ་བ་སྙིང་ནས་གདབ་བོ༔

Priez avec sincérité et de tout votre cœur.

དགུ་པ་བདང་བཞི་བླང་བ་ནི།

9 La réception des quatre transmissions de pouvoir

a. La transmission de pouvoir du vase

གུ་རུའི་སྨིན་མཚམས་ནས་ཨོཾ་ཡིག་ཆུ་ཤེལ་ལྟ་བུར་འཚེར་བ་ལས་འོད་ཟེར་འཕྲོས།

gouru mintsam né om yik choushel tabour tserwa lé özer trö

Dans l’espace entre les sourcils du maître²⁸, se trouve la syllabe Oṃ, brillante comme un clair de lune resplendissant.

རང་གི་སྤྱི་བོ་ནས་ཞུགས།

rang gi chiwo né zhouk

Des rayons de lumière en jaillissent et pénètrent mon front :

ལུས་ཀྱི་ལས་དང་རྩའི་སྒྲིབ་པ་དག

lu kyi lé dang tsé dribpa dak

Les actes négatifs du corps et les obscurcissements des canaux²⁹ sont purifiés,

སྐུ་རྡོ་རྗེའི་བྱིན་རླབས་ཞུགས།

kou dorjé jinlab zhouk

La bénédiction du Corps de vajra des bouddhas me pénètre

བུམ་པའི་དབང་ཐོབ།

boumpé wang t’ob

Et je reçois la transmission de pouvoir du vase ;

བསྐྱེད་རིམ་གྱི་སྣོད་དུ་གྱུར།

kyérim gyi nö dou gyour

Je deviens un vase réceptif pour la phase de développement de kyérim,

རྣམ་སྨིན་རིག་འཛིན་གྱི་ས་བོན་ཐེབས།

nammin rigdzin gyi sabön t’eb

La graine du « vidyādhara pleinement mûri³⁰ » est plantée,

སྤྲུལ་སྐུའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་སྐལ་བ་རྒྱུད་ལ་བཞག

toulku gop’ang t’obpé kalwa gyu la zhak

Et la capacité d’atteindre le niveau du nirmāṇakāya est ancrée en mon être.

b. La transmission de pouvoir secrète

མགྲིན་པ་ནས་ཨཱཿཡིག་པདྨ་རཱ་ག་ལྟར་འབར་བ་ལས་འོད་ཟེར་འཕྲོས།

drinpa né ah yik péma raga tar barwa lé özer trö

À sa gorge se trouve la syllabe Āḥ flamboyante comme un rubis.

རང་གི་མགྲིན་པ་ནས་ཞུགས།

rang gi drinpa né zhouk

Des rayons de lumière en jaillissent et pénètrent ma gorge :

ངག་གི་ལས་དང་རླུང་གི་སྒྲིབ་པ་དག

ngak gi lé dang loung gi dribpa dak

Les actes négatifs de la parole et les obscurcissements des souffles internes³¹ sont purifiés,

གསུང་རྡོ་རྗེའི་བྱིན་རླབས་ཞུགས།

soung dorjé jinlab zhouk

La bénédiction de la Parole de vajra des bouddhas me pénètre

གསང་བའི་དབང་ཐོབ།

sangwé wang t’ob

Et je reçois la transmission de pouvoir secrète ;

བཟླས་བརྗོད་ཀྱི་སྣོད་དུ་གྱུར།

déjö kyi nö dou gyour

Je deviens un vase réceptif pour la récitation du mantra,

ཚེ་དབང་རིག་འཛིན་གྱི་ས་བོན་ཐེབས།

tséwang rigdzin gyi sabön t’eb

La graine du « vidyādhara qui a pouvoir sur la longévité » est plantée,

ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་གོ་འཕང་གི་སྐལ་བ་རྒྱུད་ལ་བཞག

longchö dzokpé go’ang gi kalwa gyu la zhak

Et la capacité d’atteindre le niveau du saṃbhogakāya parfait est ancrée en mon être.

c. La transmission de pouvoir de la sagesse-connaissance suprême

ཐུགས་ཀའི་ཧཱུྂ་ཡིག་ནམ་མཁའི་མདོག་ཅན་ལས་འོད་ཟེར་འཕྲོས།

t’oukké houng yik namk’é dokchen lé özer trö

En son Cœur se trouve la syllabe Hūṃ, couleur de ciel.

རང་གི་སྙིང་ག་ནས་ཞུགས།

rang gi nyingga né zhouk

Des rayons de lumière en jaillissent et pénètrent mon cœur :

ཡིད་ཀྱི་ལས་དང་ཐིག་ལེའི་སྒྲིབ་པ་དག

yi kyi lé dang t’iklé dribpa dak

L’activité négative de l’esprit et les obscurcissements des thiglé sont purifiés,

ཐུགས་རྡོ་རྗེའི་བྱིན་རླབས་ཞུགས།

t’ouk dorjé jinlab zhouk

La bénédiction de l’Esprit de vajra des bouddhas me pénètre,

ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་ཐོབ།

shérab yéshé kyi wang t’ob

Et je reçois la transmission de pouvoir de la sagesse-connaissance suprême ;

བདེ་སྟོང་ཙཎྜ་ལིའི་སྣོད་དུ་གྱུར།

détong tsendali nö dou gyour

Je deviens un vase réceptif pour la pratique de la caṇḍāli, la félicité-vacuité,

ཕྱག་རྒྱའི་རིག་འཛིན་གྱི་ས་བོན་ཐེབས།

chakgyé rigdzin gyi sabön t’eb

La graine du « vidyādhara du Mahāmudrā » est plantée,

ཆོས་སྐུའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་སྐལ་བ་རྒྱུད་ལ་བཞག

chöku gop’ang t’obpé kalwa gyu la zhak

Et la capacité d’atteindre le niveau du dharmakāya est ancrée en mon être.

d. La transmission de pouvoir symbolique ou du mot

སླར་ཡང་ཐུགས་ཀའི་ཧཱུྂ་ལས་ཧཱུྂ་ཡིག་གཉིས་པ་ཞིག་སྐར་མདའ་འཕངས་པ་བཞིན་དུ་ཆད།

lar yang t’oukké houng lé houng yik nyipa zhik karda pangpa zhindou ché

À nouveau, du Hūṃ au Cœur du lama, une deuxième lettre Hūṃ fuse comme une étoile filante

རང་སེམས་དང་ཐ་དད་མེད་པར་འདྲེས།

rangsem dang tadé mépar dré

Pour s’unir inséparablement à mon esprit :

ཀུན་གཞིའི་ལས་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྦྱངས།

künzhi lé dang shéjé dribpa jang

Le karma de la « Base universelle³² » et les obscurcissements cognitifs sont purifiés,

ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེའི་བྱིན་རླབས་ཞུགས།

yéshé dorjé jinlab zhouk

La bénédiction de la sagesse de vajra me pénètre

ཚིག་གིས་མཚོན་པ་དོན་དམ་གྱི་དབང་ཐོབ།

tsik gi tsönpa döndam gyi wang t’ob

Et je reçois la transmission de pouvoir absolue symbolisée par le mot ;

ཀ་དག་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་སྣོད་དུ་གྱུར།

kadak dzogpa chenpö nö dou gyour

Je deviens un vase réceptif pour le Dzogpachenpo primordialement pur,

ལྷུན་གྲུབ་རིག་འཛིན་གྱི་ས་བོན་ཐེབས།

l’ündroub rigdzin gyi sabön t’eb

La graine du « vidyādhara spontanément accompli » est plantée,

མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུའི་སྐལ་བ་རྒྱུད་ལ་བཞག་གོ

t’art’ouk gi drébou ngowo nyiku kalwa gyu la zhak go

Et la capacité d’atteindre le svābhāvikakāya, le fruit ultime, est ancrée en mon être.

ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུྂ་བཛྲ་གུ་རུ་པདྨ་སིདྡྷི་ཧཱུྂ༔

om  ah  houng  vajra  gourou  padma  siddhi  houng

དེ་ལྟར་འདོན་བསྒོམ་ཟུང་དུ་འཇུག་པས་ལམ་དབང་བླངས་མཐར།

En unissant la récitation à la méditation, recevez les transmissions de pouvoir l’une après l’autre. ³³

༈ བླ་མའི་ཐུགས་ཀ་ནས་འོད་ཟེར་དམར་པོ་དྲོད་དང་བཅས་པ་ཞིག་ཝལ་གྱིས་བྱུང་བ་བདག་ཉིད་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་མར་གསལ་བའི་སྙིང་གར་རེག་པ་ཙམ་གྱིས་འོད་དམར་གྱི་གོང་བུ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཐུགས་ཀར་ཐིམ་པས་དབྱེར་མེད་རོ་གཅིག་ཏུ་གྱུར། །

lamé t’oukka né özer marpo drö dang chépa zhik walgyi joungwa daknyi dorjé naljormar salwé nyinggar rekpa tsam gyi ö mar gyi gongbou zhik tou gyour né gourou rinpoché t’oukkar t’impé yermé ro chik tou gyour

Du centre du Cœur du lama, un faisceau de lumière rouge et chaude jaillit et touche mon cœur, moi-même étant Vajrayoginī clairement visualisée. Instantanément, je suis transformée en une sphère de lumière rouge de la taille d’un pois, qui bondit vers Padmasambhava comme une étincelle fusant du feu et se fond dans le Cœur de Guru Rinpoché, indivisible, en une saveur unique.

ཞིང་དམིགས་བསམ་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ངང་ལ་མཉམ་པར་བཞག་གོ །

Visualisez ceci puis demeurez dans un état de méditation dénué de toute référence et de tout concept.

དེ་ལས་ལྡང་ནས།

Dès que vous sortez de cet état, récitez :

དཔལ་ལྡན་རྩ་བའི་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ། །

palden tsawé lama rinpoché

Glorieux et très précieux tsawai lama,

བདག་གི་སྙིང་གར་པདྨའི་གདན་བཞུགས་ལ། །

dak gi nyinggar pémé den zhouk la

Demeure sur le siège de lotus au plus profond de mon cœur ;

བཀའ་དྲིན་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་རྗེས་གཟུང་སྟེ། །

kadrin chenpö goné jé zoung té

Veille sur moi avec la grâce de ta grande compassion

སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་སྩལ་དུ་གསོལ། །

kou soung t’ouk kyi ngödroub tsal dou sol

Et accorde-moi les accomplissements du Corps, de la Parole et de l’Esprit !

དཔལ་ལྡན་བླ་མའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ། །

palden lamé nampar t’arpa la

Concernant l’activité et le style de vie de mon glorieux maître,

སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་ལོག་ལྟ་མི་སྐྱེ་ཞིང༌། །

kéchik tsam yang lokta mikyé zhing

Puissent les vues erronées ne pas naître en moi, ne serait-ce qu’un instant,

ཅི་མཛད་ལེགས་པར་མཐོང་བའི་མོས་གུས་ཀྱིས། །

chi dzé lekpar t’ongwé mögu kyi

Et puissé-je voir en tous ses actes un enseignement qui m’est destiné.

བླ་མའི་བྱིན་རླབས་སེམས་ལ་འཇུག་པར་ཤོག །

lamé jinlab sem la joukpar shok

Grâce à une telle dévotion, puissent ses bénédictions inspirer et imprégner mon esprit !

སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་ཡང་དག་བླ་མ་དང༌། །

kyéwa küntou yangdak lama dang

Dans toutes mes vies, puissé-je ne jamais être séparé du parfait lama,

འབྲལ་མེད་ཆོས་ཀྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ནས། །

dralmé chö kyi pal la longchö né

Et bénéficiant pleinement du précieux Dharma,

ས་དང་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་རབ་རྫོགས་ཏེ། །

sa dang lam gyi yönten rabdzok té

Puissé-je parachever les qualités des cinq voies et des dix terres,

རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་གོ་འཕང་མྱུར་ཐོབ་ཤོག །

dorjé chang gi gop’ang nyour t’ob shok

Et promptement atteindre l’état sublime de Vajradhara !

བཅུ་པ་བསྔོ་བ་ནི།

10 La dédicace

དགེ་བ་འདི་ཡིས་སྐྱེ་བོ་ཀུན། །

géwa di yi kyéwo kün

Par ces mérites, puissent tous les êtres

བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་རྫོགས་ཤིང༌། །

sönam yéshé tsok dzok shing

Parfaire les accumulations de mérite et de sagesse ;

བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བའི། །

sönam yéshé lé joungwé

Et grâce à ce mérite et cette sagesse,

དམ་པ་སྐུ་གཉིས་ཐོབ་པར་ཤོག །

dampa kou nyi t’obpar shok

Puissent-ils atteindre le dharmakāya et le rūpakāya³⁴

འགྲོ་ཀུན་དགེ་བ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དང༌། །

dro kün géwa jinyé yöpa dang

Grâce aux mérites accumulés

བྱས་དང་བྱེད་འགྱུར་དེ་བཞིན་བྱེད་པ་དག །

jé dang jé gyour dézhin jépa dak

Par les actions bénéfiques qu’ils ont faites, font et feront,

བཟང་པོ་ཇི་བཞིན་དེ་འདྲའི་ས་དག་ལ། །

zangpo jizhin dendré sa dak la

Puissent tous les êtres parcourir les étapes qui mènent à la perfection,

ཀུན་ཀྱང་ཀུན་ནས་བཟང་པོར་རེག་གྱུར་ཅིག །

kün kyang künné zangpor rek gyour chik

Tout comme le fit Samantabhadra.

འཇམ་དཔལ་དཔའ་བོས་ཇི་ལྟར་མཁྱེན་པ་དང༌། །

jampal pawö jitar k’yenpa dang

Du bodhisattva Mañjuśrī qui atteignit la libération,

ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། །

küntouzangpo déyang dézhin té

Ainsi que de Samantabhadra,

དེ་དག་ཀུན་གྱི་རྗེས་སུ་བདག་སློབ་ཅིང༌། །

dédak kün gyi jésou dak lob ching

Je m’entraînerai à suivre les traces.

དགེ་བ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བསྔོ། །

géwa didak t’amché rabtou ngo

J’en dédie tout le mérite à l’Éveil de tous les êtres.

དུས་གསུམ་གཤེགས་པའི་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །

du soum shekpé gyalwa t’amché kyi

De même que tous les bouddhas du passé, du présent et du futur

བསྔོ་བ་གང་ལ་མཆོག་ཏུ་བསྔགས་པ་སྟེ། །

ngowa gangla chok tou ngakpa té

Ont loué l’importance et l’excellence de la dédicace,

བདག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་ཀུན་ཀྱང༌། །

dak gi géwé tsawa di kün kyang

Je dédie moi aussi tout mon mérite et ses causes

བཟང་པོ་སྤྱོད་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བསྔོ་བར་བགྱི། །

zangpo chö chir rabtou ngowar gyi

Afin de suivre ce bon sentier³⁵.

བཅུ་གཅིག་པ་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་བ་ནི།

11 Prière spéciale d’aspiration

གང་དུ་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ། །

gangdou kyépé kyéwa t’amché dou

Dans toutes mes vies, où que je naisse,

མཐོ་རིས་ཡོན་ཏན་བདུན་ལྡན་ཐོབ་པར་ཤོག །

t’ori yönten dünden t’obpar shok

Puissé-je obtenir les sept qualités d’une naissance dans les royaumes supérieurs³⁶.

སྐྱེ་མ་ཐག་ཏུ་ཆོས་དང་འཕྲད་གྱུར་ཅིང༌། །

kyé mat’aktou chö dang tré gyour ching

Dès ma naissance, puissé-je rencontrer le Dharma

ཚུལ་བཞིན་བསྒྲུབ་པའི་རང་དབང་ཡོད་པར་ཤོག །

tsoulzhin droubpé rangwang yöpar shok

Et avoir la liberté de le pratiquer correctement.

དེར་ཡང་བླ་མ་དམ་པ་མཉེས་བྱེད་ཅིང༌། །

der yang lama dampa nyé jé ching

Puissé-je alors satisfaire le noble lama

ཉིན་དང་མཚན་དུ་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག །

nyin dang tsen dou chö la chöpar shok

Et traduire jour et nuit le Dharma en action.

ཆོས་རྟོགས་ནས་ནི་སྙིང་པོའི་དོན་བསྒྲུབ་སྟེ། །

chö tok né ni nyingpö dön drooub té

Par la réalisation du Dharma, et en actualisant son sens le plus profond,

ཚེ་དེར་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་བརྒལ་བར་ཤོག །

tsé der sipé gyatso galwar shok

Puissé-je traverser l’océan de l’existence en une seule vie.

སྲིད་པར་དམ་པའི་ཆོས་རབ་སྟོན་བྱེད་ཅིང༌། །

sipar dampé chö rab tönjé ching

Puissé-je enseigner le noble Dharma aux êtres englués dans le saṃsāra

གཞན་ཕན་བསྒྲུབ་ལ་སྐྱོ་ངལ་མེད་པར་ཤོག །

zhenp’en droub la kyo ngal mépar shok

Et n’être jamais fatigué ni lassé de les aider.

རླབས་ཆེན་གཞན་དོན་ཕྱོགས་རིས་མེད་པ་ཡིས། །

lab chen zhendön chokri mépa yi

Par mes efforts vastes et impartiaux au service d’autrui,

ཐམས་ཅད་ཕྱམ་གཅིག་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་ཤོག །

t’amché chamchik sangyé t’obpar shok

Puissent tous les êtres atteindre ensemble l’état de bouddha, comme un seul être !

 

ཅེས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་ཁྲིགས་སུ་སྡེབས་པ་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་འདི་ཉིད་རིག་འཛིན་འཇིགས་མེད་གླིང་པ་སོགས་དམ་པ་དུ་མས་བཀའ་དྲིན་གྱིས་བསྐྱངས་ཤིང་དམ་ཚིག་ལ་མོས་པ་ཐོབ་པའི་སྔགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཆེན་པོ་འཇིགས་མེད་ཕྲིན་ལས་འོད་ཟེར་གྱིས་བྲིས་པའི་དགེ་བས་རྗེས་འཇུག་རྣམས་ཀྱིས་བླ་མ་སངས་རྒྱས་སུ་མཐོང་འབྲས་ཀྱིས་རང་རིག་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་རང་ཞལ་མངོན་དུ་གྱུར་ནས་འགྲོ་ཁམས་རྒྱ་མཚོ་ལ་ཕན་པ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅིག །

Cet agencement de pratiques pour la récitation du Ngöndro du Longchen nyingtik du Dzogchen, « L’Excellent Chemin de l’omniscience », fut écrit par le yogin tantrique Jigmé Trinlé Özer qui, nourri de la bonté du vidyādhara Jigmé Lingpa et de beaucoup d’autres maîtres, acquit une conviction profonde dans le samaya. Par ce mérite, puissent les disciples de cette lignée voir véritablement leur maître comme le Bouddha en personne, et grâce à cela, puisse le visage originel de Samantabhadra – leur propre rigpa qui se connaît lui-même – leur être pleinement manifeste, afin qu’ils deviennent une source intarissable de bienfaits pour l’infinité des êtres.

སརྦ་དཱ་མངྒ་ལཾ།། །།

Sarvada Maṅgalaṃ !

 

1. ↑ Jigmé Trinlé Özer (le premier Dodroupchen Rinpoché) rend hommage à son maître, Rigdzin Jigmé Lingpa, en employant l’un de ses autres noms, Khyentsé Özer, ce qui signifie « Rayons lumineux de sagesse et d’amour ».
2. ↑ Dans le chakra de la parole, se trouve la lettre hrīḥ d’où surgit un lotus rouge à huit pétales, ses racines sont dans la gorge et ses pétales dans la bouche. Le pétale du devant est la langue, devenue la sagesse du discernement du Bouddha Amitābha. Le vajra à trois pointes symbolise l’Esprit de tous les bouddhas, la lumière rouge représente les bouddhas des cinq familles.
3. ↑ Les mantras sont disposés en cercles concentriques, dans le sens contraire aux aiguilles d’une montre, à l’intérieur du « ventre » du vajra. À l’intérieur se trouve le mantra des voyelles de couleur rouge, au centre celui des consonnes, blanc, et à l’extérieur, le mantra de l’essence des origines interdépendantes, bleu.
4. ↑ À l’extrémité des rayons de lumière apparaissent des milliers de déesses d’offrande qui font des offrandes à tous les bouddhas, bodhisattvas et aux royaumes de bouddhas.
5. ↑ Cette strophe est tirée du Bodhicaryāvatāra, I, 4.
6. ↑ Cette strophe est tirée du Lalitavistarasūtra.
7. ↑ Cette strophe est tirée du Rājāvavādakasūtra.
8. ↑ Cette strophe est tirée du Lalitavistarasūtra.
9. ↑ Les obscurcissements (ou tares) extérieurs, intérieurs et particuliers. Voir Le Chemin de la Grande Perfection, p. 113 -117.
10. ↑ Ou l’avarice. « À cause de l’attachement, on est incapable d’apprécier ce que l’on possède ou d’autres objets matériels, on s’y cramponne en refusant de s’en défaire ou de les partager avec d’autres. Ceci constitue l’une des vingt émotions négatives secondaires. »
11. ↑ Les titres de cette section sont adaptés du commentaire de Lobpön Thegtchok.
12. ↑ Les huit préoccupations mondaines ou huit dharma samsāriques désignent toutes les situations où nous sommes gouvernés par : l’espoir du plaisir et la peur de la souffrance, l’espoir de la gloire et la peur de l’insignifiance, l’espoir de la louange et la peur de la critique, l’espoir du gain et la peur de la perte, c’est-à-dire fondamentalement l’attachement et l’aversion.
13. ↑ Littéralement, « semblable à une cascade de camphre ».
14. ↑ Bien qu’en sanskrit, sa langue d’origine, le mot « vajra » soit formé de deux syllabes, la translittération tibétaine « badzra » les écrit en un seul mot, sans le point qui sépare habituellement les syllabes ; on le compte donc comme une seule « syllabe » écrite
15. ↑ Littéralement, « un système de 10003 univers » (soit un milliard d’univers). Voir Jamgön Kontrul, Myriad Worlds, Ithaca : Snow Lion, 1995 p. 102-103 ; ou Philippe Cornu, Dictionnaire encyclopédique du bouddhisme, Éditions du Seuil, 2006, à « cosmologie bouddhique ».
16. ↑ Les sept emblèmes de la royauté (rgyal srid rin chen sna bdun [tib.], sapta rājāyaratna [skt.]) ou les sept attributs du monarque universel (chakravartin [skt.]) sont : 1) la précieuse roue d’or ; 2) le précieux joyau qui exauce tous les souhaits ; 3) la précieuse reine ; 4) le précieux ministre ; 5) le précieux éléphant ; 6) le précieux cheval et 7) le précieux général (ou intendant). Voir Robert Beer, Les Symboles du bouddhisme tibétain, Albin Michel, 2006, à « Chakravartin » ; ou Philippe Cornu, Le Dictionnaire encyclopédique du bouddhisme, Éditions du Seuil, 2006, à « cakravartin ».
17. ↑ Les cinq certitudes ou cinq perfections sont la certitude ou la perfection : du maître, de l’enseignement, du lieu, des disciples et du temps.
18. ↑ lha’i bdud [tib.], devaputra [skt.], les forces démoniaques de l’attachement.
19. ↑ nyon mongs [tib.], kleśa [skt.], ou émotions destructrices.
20. ↑ skandha [skt.].
21. ↑ De plus, en faisant des offrandes aux ḍākinī et aux protecteurs, les obscurcissements et les obstacles sont éliminés, et tous les souhaits positifs ainsi que l’activité bénéfique s’accroissent.
22. ↑ Les sept branches servent d’antidotes. Les prosternations sont un antidote à l’orgueil ; l’offrande, un antidote à l’attachement, l’avidité, l’avarice et la pauvreté ; la confession, un antidote à l’agressivité et la colère ; la réjouissance, un antidote à l’envie et la jalousie ; la requête de tourner la roue du Dharma, un antidote à l’ignorance ; la requête aux bouddhas et aux maîtres de demeurer, un antidote aux vues erronées ; et la dédicace, un antidote à l’incertitude et aux doutes.
23. ↑ Littéralement, « pour les trois sortes d’êtres à entraîner ». Ce vers fut composé et ajouté par Jamyang Khyentsé Wangpo. Les trois types de capacités, facultés ou réceptivité peuvent faire référence soit aux śrāvaka, pratyekabuddha et bodhisattvas, soit aux trois niveaux ou types d’individus (aux facultés inférieures, moyennes et supérieures).
24. ↑ strophes suivantes furent ajoutées ultérieurement pour retracer la continuation spécifique de cette lignée. Elles peuvent être différentes, reflétant en cela d’autres lignées de transmission. Voir Tulkou Thondup, Les Maîtres de la Grande Perfection, pour l’arbre de la lignée du Longchen nyingtik jusqu’à nos jours.
25. ↑ Adzom Droukpa, (1842-1924).
26. ↑ La libération en voyant les chakra, en écoutant les mantras et les dhāraṇī, en goûtant au nectar, en touchant le mudrâ et en se rappelant du p’owa.
27. ↑ Les cinq royaumes purs des cinq familles de bouddha sont : Ngöngpar Gawa [tib.], (famille vajra, à l’est) ; Paldangdenpa [tib.], (famille ratna, au sud) ; Péma Tsekpa [tib.], (famille padma, à l’ouest) ; Lérab Droupba [tib.], (famille karma, au nord) et Méri Barwa (famille bouddha, au centre). Voir Philippe Cornu, Le Dictionnaire encyclopédique du bouddhisme, Éditions du Seuil, 2006, à « champs de bouddha ».
28. ↑ Guru Rinpoché, identique à notre maître.
29. ↑ rtsa [tib.], nādī [skt.]
30. ↑ Également traduit par « vidyādhara avec résidu ».
31. ↑ rlung [tib.], prâna [skt.]
32. ↑ La « Base-de-tout » ou « Base universelle », kün gzhi [tib.], ālaya [skt.]. Dans Enlightened Journey, Boston, Shambala, 1995, p. 207, Tulkou Thondoup écrit : « le karma de la Base universelle est le karma qui y est stocké. Selon Khenpo Ngakchoung, ce sont les karma créés par la conscience base-de-tout (ālayavijñāna [skt.]) chargée de concepts dualistes (ce qui constitue un obscurcissement cognitif) avec traces ».
33. ↑ Dilgo Khyentsé Rinpoché dit : « Par la bénédiction du Guru, notre corps, notre parole et notre esprit et ceux du Guru deviennent indissociables. Là, nous demeurons simplement en équilibre méditatif, dans l’état de vacuité et de pure conscience claire ». Selon Jamyang Khyentsé Chökyi Lodrö, si nous ne parvenons pas à demeurer pleinement dans cet état, nous pouvons réciter le mantra de Guru Rinpoché.
34. ↑ Cette stance est extraite des « Soixante stances du raisonnement » de Nāgārjuna (Yuktiṣaṣṭikā-kārikā [skt.]). Les stances suivantes proviennent de l’Avataṃsakasūtra.
35. ↑ Ces deux stances célèbres sont extraites de « L’Aspiration aux bonnes actions de Samantabhadra – la Reine des prières d’aspiration », l’Ārya bhadracārya praṇidhāna rājā [skt.], la partie finale du Gaṇḍavyūhasūtra [skt.], qui est lui-même la dernière section de l’Avataṃsakasūtra [skt.].
36. ↑ Les sept qualités d’une naissance dans les royaumes supérieurs sont : une longue vie, une bonne santé, une belle apparence, une heureuse fortune, une naissance de rang élevé, de grandes richesses et une grande sagesse. Cette prière finale est de Longchen Rabjam.