Praise of Machik Labdrön

༄༅། །མ་གཅིག་ལབ་སྒྲོན་ལ་བསྟོད་པ་བདུད་བཞི་དབྱིངས་གཅོད་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།།

Cutting through the Four Demons in Absolute Space

In Praise of Machik Labdrön

by Jamyang Khyentse Chökyi Lodrö

 

ན་མོ་ཛྙཱ་ན་པཱ་ར་མི་ཏ་ཡེ།

Namo jñānapāramitāyai!

དུས་གསུམ་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པའི་ཡུམ། །

dü sum gyalwa tamché kyepé yum

Mother who bears all the victorious ones of the three times,

ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་མ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར། །

sherab parol chin ma zuk kyi kur

Manifesting in the rūpakāya form of the Perfection of Wisdom,

བསྟན་ནས་འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་དོན་མཛད་མ། །

ten né drowa kün gyi dön dzé ma

She who acts for the sake of all living beings—

ཨ་མ་ལབ་ཀྱི་སྒྲོན་མར་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །

ama lab kyi drönmar chaktsal lo

Ama Labkyi Drönma, to you I pay homage!

 

བྱང་ཕྱོགས་ཁ་བ་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁམས་འདིར། །

jangchok khawachen gyi gyalkham dir

In this northern country of the Land of Snows,

གཟུགས་ཅན་མི་དང་གཟུགས་མེད་ལྷ་འདྲེ་བཏུལ། །

zukchen mi dang zukmé lha dré tul

You tamed embodied humans and immaterial gods and demons,

ཡུམ་ཆེན་ཐུགས་ལས་སྤྲུལ་པའི་འགྲོ་སྒྲོལ་མ། །

yumchen tuk lé trulpé dro drolma

Saviouress who emanated from the Great Mother’s heart—

ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་མོ་ཁྱོད་ལ་བསྟོད། །

sa chü wangchuk chenmo khyö la tö

Magnificent master of the tenth bhūmi, to you I offer praise!

 

གཞོན་ནུའི་དུས་ནས་རིགས་ཀྱི་མྱུ་གུ་རྒྱས། །

zhönnü dü né rik kyi nyugu gyé

From an early age, the shoots of your enlightened potential blossomed;

ཡོངས་འཛིན་དམ་པ་མང་པོའི་ཞབས་ལ་བཏུད། །

yongdzin dampa mangpö zhab la tü

You bowed down at the feet of many excellent tutors,

ཟབ་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་གདམས་ངག་རྒྱ་མཚོའི་གཏེར། །

zabgyé chö kyi damngak gyatsö ter

And became an ocean-like treasury of profound and vast Dharma instruction—

རྗེ་བཙུན་འཕགས་མ་ཆེན་མོ་ཁྱོད་ལ་བསྟོད། །

jetsün pakma chenmo khyö la tö

Great reverend and exalted lady, to you I offer praise!

 

ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཡུམ་དགོངས་པའི་དོན། །

sherab parol chin yum gongpé dön

The fundamental intent of the mother Prajñāpāramitā

རང་གི་རིག་པས་མངོན་སུམ་རྟོགས་པ་དང་། །

rang gi rigpé ngönsum tokpa dang

You realized directly through your own awareness,

མདོ་སྔགས་ཟུང་འཇུག་ཟབ་དོན་བདུད་གཅོད་ཀྱི། །

do ngak zungjuk zab dön dü chö kyi

And in a hundred ways you opened the great wisdom-mind treasury

ཐུགས་གཏེར་ཆེན་པོའི་སྒོ་བརྒྱ་འབྱེད་ལ་བསྟོད། །

tuk ter chenpö go gya jé la tö

Of cutting through demons, the profound union of sūtra and mantra—to you I offer praise!

 

སྤྲུལ་པའི་སྐུ་མཆོག་དམ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །

trulpé ku chok dampa sangye kyi

The supreme nirmāṇakāya Padampa Sangye

རྟོགས་པའི་བོགས་འདོན་རྒྱལ་ཁམས་ཕྱོགས་མེད་འགྲིམ། །

tokpé bokdön gyalkham chokmé drim

Enhanced his realization while wandering aimlessly through various lands

རོ་སྙོམས་བརྟུལ་ཞུགས་སྤྱོད་པ་མཐར་ཕྱིན་ནས། །

ronyom tulzhuk chöpa tarchin né

And reached the pinnacle of the yogic conduct of equal taste—

སྲིད་པ་གསུམ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་ལ་བསྟོད། །

sipa sum lé nampar gyal la tö

To you who are fully victorious over the three worlds, I offer praise!

 

ཁྱོད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྤྲུལ་པ་སྟེ། །

khyö ni sangye kün gyi trulpa té

You who are the emanation of all the buddhas,

རིག་འཛིན་གྲུབ་ཐོབ་རྣམས་དང་དགོངས་པ་གཅིག །

rigdzin drubtob nam dang gongpa chik

Your realization one with accomplished vidyādharas,

དབྱིངས་ཕྱུག་རྡོ་རྗེ་ཕག་མོའི་རྣམ་འཕྲུལ་ཏེ། །

yingchuk dorjé pakmö namtrul té

Manifestation of Vajravārāhī, sovereign of space,

རྣལ་འབྱོར་དབང་ཕྱུག་གྲུབ་པའི་རྒྱལ་མོར་བསྟོད། །

naljor wangchuk drubpé gyalmor tö

Supreme yoginī, queen of siddhas—to you I offer praise!

 

སྟོང་པར་གནས་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་མི་གཏོང་། །

tongpar né dang semchen yong mi tong

You remain in emptiness while not forsaking sentient beings,

སྨྲས་བཞིན་བྱེད་དང་བདེ་གཤེགས་བྱིན་གྱིས་རློབས། །

mé zhin jé dang deshek jingyi lob

Your actions accord with your speech, and you convey the sugatas’ blessings,

རྣམ་བཞིའི་དགོངས་དོན་ཟབ་མོ་བདུད་གཅོད་ཀྱི། །

nam zhi gongdön zabmo dü chö kyi

Great founder of the instruction lineage of Cutting through demons,

བཀའ་བབས་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ལ་བསྟོད། །

kabab shingta chenpo khyö la tö

With its profound fourfold intent—to you I offer praise!

 

སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཆོག་དང་། །

gyuma tabü ting ngé dzin chok dang

The supreme illusion-like samādhi,

དཔའ་བར་འགྲོ་དང་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ཡི། །

pawar dro dang dorjé tabu yi

As well as the heroic-march and vajra-like—

ཏིང་འཛིན་བསམ་མི་ཁྱབ་ལ་སྙོམ་འཇུག་ལྡངས། །

tingdzin sam mi khyab la nyomjuk dang

You mastered the equipoise of inconceivable concentrations,

ཡེ་ཤེས་ཌཱ་ཀིའི་གཙོ་མཆོག་ཆེན་མོར་བསྟོད། །

yeshe daki tso chok chenmor tö

Sublime leader of wisdom ḍākinīs, to you I offer praise!

 

སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། །

tongpanyi dang tsenma mepa dang

Emptiness, the absence of characteristic marks,

སྨོན་པ་མེད་པ་རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་གྱི། །

mönpa mepa namtar go sum gyi

And wishlessness—these three gateways to liberation

ཆོས་དབྱིངས་ཟག་མེད་ཡེ་ཤེས་མངའ་དབང་འབྱོར། །

chöying zakmé yeshe ngawang jor

You mastered with the inexhaustible wisdom of the dharmadhātu—

རྗེ་བཙུན་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཁྱོད་ལ་བསྟོད། །

jetsün chomden dema khyö la tö

To you, reverend bhagavatī, I offer praise!

 

ཐོགས་བཅས་ཐོགས་མེད་དགའ་བྲོད་སྙེམས་བྱེད་དང་། །

tokché tokmé gadrö nyemjé dang

The substantial, insubstantial, elation and egotistical pride,¹

ཕུང་པོ་ཉོན་མོངས་འཆི་བདག་ལྷ་བུའི་བདུད། །

pungpo nyönmong chidak lhabü dü

The aggregates, afflictions, lord of death and devaputra—²

དབྱིངས་སུ་བཅོམ་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གཤེགས། །

ying su chom né dezhin nyi du shek

Having conquered these māras in absolute space, you arrived at suchness—

ཡང་དག་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་མ་ལ་བསྟོད། །

yangdak pang tok tarchin ma la tö

To you who perfected authentic abandonment and realization, I offer praise!

 

མ་གཅིག་དྲིན་མོ་ཆེ་ཡི་གདམས་ངག་ནི། །

ma chik drinmo ché yi damngak ni

The instruction of the One Mother, who is so very kind,

གནད་ཐོག་མེ་བཙས་ཉོན་མོངས་རྩད་ནས་འབྱིན། །

né tok metsé nyönmong tsené jin

Is like treatment directed at the vital points: it eradicates afflictions,

བདག་འཛིན་དྲུང་ཕྱུངས་ཡེ་ཤེས་མངོན་སུམ་སྟོན། །

dakdzin drung chung yeshe ngönsum tön

Uproots ego-clinging and reveals primordial wisdom directly—

འགྲོ་སྒྲོལ་མྱུར་མ་དཔའ་མོ་ཁྱོད་ལ་བསྟོད། །

dro drol nyurma pamo khyö la tö

To you, the heroine who swiftly liberates beings, I offer praise!

 

མཐའ་བརྒྱད་སྤྲོས་བྲལ་ཆོས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟར། །

ta gyé trödral chönyi namkha tar

The dharmatā nature is sky-like, beyond complexity and the eight extremes,

མཚན་མཚོན་བརྗོད་པ་ལས་འདས་རྣམ་མེད་དབྱིངས། །

tsen tsön jöpa lé dé nammé ying

It is a featureless expanse beyond labelling and expression,

རྣམ་བཅས་ཐ་མལ་བུད་མེད་གཟུགས་བསྒྱུར་ཡང་། །

nam ché tamal bümé zuk gyur yang

Yet transformed into this physical expression of feminine appearance—

ངོ་བོ་མཐའ་བྲལ་དབུ་མ་ཆེན་པོར་བསྟོད། །

ngowo tadral uma chenpor tö

To you, whose essence is the great middle way beyond extremes, I offer praise!

 

རིག་སྟོང་འོད་གསལ་ཐབས་ཤེས་དབྱེར་མེད་པ། །

riktong ösal tabshé yermé pa

Awareness and emptiness, the luminosity of inseparable method and wisdom—

འཕོ་ཆགས་འགྱུར་བདེའི་ཆོས་ལས་རབ་འདས་ཤིང་། །

po chak gyur dé chö lé rab dé shing

You transcended the phenomena of transient, passion-based bliss,

གཟུང་འཛིན་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས། །

zungdzin küntu tokpé dribpa pang

And abandoned obscurations that derive from dualistic conception—

འོད་གསལ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོར་གྲུབ་ལ་བསྟོད། །

ösal chakgya chenpor drub la tö

To you who are established in clear light Mahāmudrā, I offer praise!

 

འཁོར་འདས་ཆོས་ཀུན་ཀ་ནས་དག་པའི་དབྱིངས། །

khordé chö kün kané dakpé ying

In the space of the primordial purity of all phenomena in saṃsāra and nirvāṇa

རང་བྱུང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གདངས་ཤར་བས། །

rangjung lhüngyi drubpé dang sharwé

Emerges the radiance that is self-arising and spontaneously present;

ཡེ་ཤེས་འདུས་མ་བྱས་པའི་རྩེ་མོར་གཤེགས། །

yeshe düma jepé tsemor shek

Through this, you reached the pinnacle of wisdom that is unconditioned—

གཞིར་རྫོགས་རིག་པ་སྐུར་སྨིན་ཁྱོད་ལ་བསྟོད། །

zhir dzok rigpa kur min khyö la tö

To you, originally perfect awareness matured in physical form, I offer praise!

 

ལྷན་སྐྱེས་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་མ། །

lhenkyé yeshe dorjé naljorma

Vajrayoginī of co-emergent wisdom—

བདེ་སྟོང་རྡོ་རྗེ་བཙུན་མོའི་མཁའ་ཀློང་ནས། །

detong dorjé tsünmö kha long né

From the vajra queen’s sky-like expanse of bliss-emptiness,

རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་སྤྲོ་དང་སྡུད་མཛད་མ། །

gyalwa sé ché tro dang dü dzé ma

You emanate and reabsorb the victorious buddhas and their heirs—

དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱ་མཚོའི་བདག་མོ་ཁྱོད་ལ་བསྟོད། །

kyilkhor gyatsö dakmo khyö la tö

To you, the sovereign of infinite, ocean-like maṇḍalas, I offer praise!

 

དེ་ལྟར་བསྟོད་ཅིང་གསོལ་བ་བཏབ་པའི་མཐུས། །

detar tö ching solwa tabpé tü

Through the power of praising and praying to you in this way,

བདག་ཅག་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པ་བར་གཅོད་པའི། །

dakchak changchub drubpa barchöpé

May all that prevents our attainment of awakening—

ཕྱི་ནང་གསང་བའི་དགྲ་གསུམ་དབྱིངས་སུ་བསད། །

chi nang sangwé dra sum ying su sé

Outer, inner and secret enemies—be eliminated in basic space,

འཕྲང་གསུམ་བརྒལ་ནས་བརྟུལ་ཞུགས་ལམ་ལྷོངས་ཤོག །

trang sum gal né tulzhuk lam lhong shok

And, traversing the three defiles, may we accomplish yogic conduct!

 

བྱམས་དང་སྙིང་རྗེས་འགྲོ་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན། །

jam dang nyingjé dro nam jesu dzin

May we guide beings through loving kindness and compassion,

ཕྲིན་ལས་རྣམ་པ་བཞི་ལ་ཐོགས་པ་མེད། །

trinlé nampa zhi la tokpa mé

Be unhindered as we carry out the four kinds of activity,

ཡུམ་ཆེན་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་རྩལ་རྫོགས་ཏེ། །

yumchen chökü gongpa tsal dzok té

Perfect the strength of the great dharmakāya mother’s realization,

ལབ་ཀྱི་སྒྲོན་མ་ཁྱེད་དང་དབྱེར་མེད་ཤོག །

labkyi drönma khyé dang yermé shok

And become inseparable from you, Labkyi Drönma!

 

ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་རིས་མེད་དར་ཞིང་རྒྱས། །

tubpé tenpa rimé dar zhing gyé

May the non-sectarian teachings of the Buddha flourish and spread,

བསྟན་འཛིན་སྐྱེས་རྣམས་ཞབས་པད་ཡུན་དུ་བརྟན། །

tendzin kyé nam zhabpé yündu ten

May the lives of the holders of the teachings long remain secure,

དགེ་འདུན་སྡེ་འཕེལ་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀུན་བདེ། །

gendün dé pel jikten kham kün dé

May the saṅgha increase and all regions of the world be happy,

ལྟ་ལོག་ལྷ་མིན་ཀླ་ཀློ་འཇོམས་གྱུར་ཅིག །

ta lok lhamin lalo jom gyur chik

And may those who hold wrong or barbaric views be overcome!

 

སྲིད་པའི་རྩ་བ་བདག་འཛིན་ཐད་ཀར་གཅོད། །

sipé tsawa dakdzin tekar chö

May we cut through ego-clinging, the root of saṃsāric existence,

ཐབས་ཤེས་དབྱེར་མེད་ཕཊ་ཀྱི་དགོངས་པ་ལ། །

tabshé yermé pé kyi gongpa la

Abide in the realization of Phaṭ—means and wisdom inseparable—

རང་རིག་དུས་གསུམ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་གནས། །

rangrig dü sum gyünché mepar né

Continuously throughout the three times, within our own awareness,

སྲིད་གསུམ་དབྱིངས་སྒྲོལ་འཁོར་བ་དོང་སྤྲུགས་ཤོག །

si sum ying drol khorwa dongtruk shok

And, by liberating the triple world in basic space, empty saṃsāra from its depths!

 

ཅེས་པའང་མེ་སྤྲེལ་ས་ག་ཟླ་བའི་དཀར་ཕྱོགས་ཀྱི་རྫོགས་པ་གཉིས་པར་ཡེ་ཤེས་ཌཱ་ཀི་དགྱེས་པའི་དགའ་ཚལ་ཟངས་རི་མཁར་དམར་གྱི་འདྲ་ཞལ་རིན་པོ་ཆེའི་མདུན་དུ་གཅོད་ཡུལ་མོས་པ་ལམ་དུ་བྱེད་པོ་འཇམ་དབྱངས་ཆོས་ཀྱི་བློ་གྲོས་སམ། པདྨ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེས་གསོལ་བ་བཏབ་པ་འདིས་ཀྱང་ཡུམ་ཆེན་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་དགོངས་དོན་མངོན་སུམ་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ། སརྦ་དཱ་མངྒ་ལཾ།། །།

Thus, on the second completion of the light phase (i.e., the tenth day) of Saga Dawa in the Fire Monkey year (1956), before the precious image in Zangri Kharmar, the pleasure grove that delights the wisdom ḍākinī, Jamyang Chökyi Lodrö (alias Pema Yeshe Dorje) offered this prayer. Grant your blessings, I pray, so that it may become a cause of the direct realization of the fundamental meaning of the great mother Prajñāpāramitā! Sarvadā maṅgalam!

 

| Translated by Adam Pearcey with the generous support of the Khyentse Foundation and Tertön Sogyal Trust, 2019.

 

Source: 'Jam dbyangs chos kyi blo gros. "ma gcig lab sgron la bstod pa bdud bzhi dbyings gcod/" in ’Jam dbyangs chos kyi blo gros kyi gsung ’bum. 12 vols. Bir: Khyentse Labrang, 2012. W1KG12986 Vol. 2: 743–746

 

Version: 1.4-20240701

1. ↑ These are the four demons of Chöd practice (gcod yul bdud bzhi): 1) the substantial, tangible or material demon (thogs bcas kyi bdud); 2) the insubstantial, intangible or immaterial demon (thogs med kyi bdud); 3) the demon of elation or exultation (dga' brod kyi bdud) and 4) the demon of egotistical pride or conceit (snyems byed kyi bdud).
2. ↑ These are the four māras (bdud bzhi): 1) the māra of the aggregates; 2) the māra of the afflictions; 3) the māra of the lord of death; and 4) the devaputra or son-of-the-gods māra.